Việt Nam và Bỉ thúc đẩy quan hệ hợp tác trong lĩnh vực tài chính xanh

Nhằm cụ thể hóa kết quả chuyến thăm chính thức của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính tại Vương quốc Bỉ hồi tháng 12/2022, đặc biệt là thúc đẩy hợp tác về tài chính xanh, đoàn công tác của Bộ Tài chính do Bộ trưởng Hồ Đức Phớc dẫn đầu đã có chuyến thăm và làm việc tại Vương quốc Bỉ từ ngày 1-4/7.

Ngày 4/7, đoàn đã có cuộc gặp song phương với Phó Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Tài chính Bỉ Vincent Van Peterghem.

Tại cuộc gặp, Bộ trưởng Hồ Đức Phớc đã thông tin về tình hình kinh tế vĩ mô của Việt Nam hiện nay.

Kinh tế vĩ mô của Việt Nam trong giai đoạn tháng 1-5/2023 cơ bản giữ được ổn định; sản xuất kinh doanh, xuất khẩu, thu hút Đầu tư Trực tiếp Nước ngoài (FDI) tiếp tục chuyển biến tích cực.

Lạm phát được kiểm soát và CPI bình quân 5 tháng tăng 3,55% so với cùng kỳ năm trước, tiếp tục xu hướng giảm. Cán cân thương mại hàng hóa giai đoạn tháng 1-5/2023 của Việt Nam ước tính xuất siêu 9,8 tỷ USD.

Vốn đầu tư FDI đăng ký tính chung 5 tháng đạt 10,86 tỷ USD, bằng 92,7% so với cùng kỳ năm trước.

Bộ trưởng Hồ Đức Phớc nhấn mạnh công tác điều hành chính sách tài khóa chủ động, linh hoạt, hỗ trợ tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp và người dân, ứng phó kịp thời với những diễn biến thực tế, góp phần tích cực ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, thúc đẩy phục hồi phát triển kinh tế-xã hội.

Bộ trưởng cũng thông báo với Phó Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Tài chính Vincent Van Peterghem kết quả làm việc và trao đổi của đoàn công tác Bộ Tài chính Việt Nam với một số tập đoàn, doanh nghiệp của Bỉ và ghi nhận, đánh giá cao sự quan tâm của doanh nghiệp Bỉ đến thị trường Việt Nam.

Bộ Tài chính Việt Nam và thành viên đoàn công tác (gồm đại diện các ngân hàng thương mại lớn của Việt Nam) sẽ nỗ lực thúc đẩy và hỗ trợ các kế hoạch đầu tư của doanh nghiệp Bỉ vào Việt Nam.

Liên quan đến vấn đề vay nợ viện trợ, Bộ trưởng đánh giá cao sự hỗ trợ của Vương quốc Bỉ trong thời gian qua và mong tiếp tục hợp tác trong thời gian tới đối với các lĩnh vực mà phía Bỉ có thế mạnh, đồng thời đề nghị Chính phủ Bỉ xem xét điều chỉnh các dự án sử dụng vốn vay ODA cập nhật, phù hợp với pháp luật của Việt Nam.

Bên cạnh đó, Bộ trưởng đề nghị phía Bỉ điều chỉnh giảm các khoản phí, tăng thời hạn vay và tỷ lệ vốn viện trợ trong cơ cấu nguồn vốn để tăng mức độ ưu đãi của khoản vay.

Trao đổi về vấn đề thuế tối thiểu toàn cầu, Bộ trưởng cho biết Việt Nam ủng hộ và đang chủ động nghiên cứu xây dựng chính sách thuế tối thiểu toàn cầu để sớm đưa vào áp dụng.

Bộ trưởng mong muốn Bộ Tài chính và các cơ quan thuế của Bỉ có thể chia sẻ kinh nghiệm với Việt Nam trong quá trình triển khai và áp dụng.

Liên quan đến phát triển thị trường trái phiếu xanh, Bộ trưởng khẳng định đây là một trong các nhiệm vụ đặt ra tại lộ trình phát triển thị trường trái phiếu giai đoạn 2017-2020, tầm nhìn đến năm 2030.

Trong thời gian qua, Bộ Tài chính đã phối hợp với Bộ Tài nguyên và Môi trường và các nhà tài trợ quốc tế hoàn thiện khung pháp lý cho phát hành trái phiếu chính phủ xanh, trái phiếu chính quyền địa phương xanh, trái phiếu doanh nghiệp xanh từ cấp luật đến nghị định.

Thị trường trái phiếu xanh của Việt Nam đang trong giai đoạn đầu của việc hoàn thiện khuôn khổ pháp lý, cũng như thực hiện các dự án phát hành thí điểm. Do đó, Bộ Tài chính Việt Nam mong muốn Bộ Tài chính Bỉ chia sẻ kinh nghiệm về nội dung này.

Phát biểu tại buổi làm việc, Phó Thủ tướng, kiêm Bộ trưởng Tài chính Vương quốc Bỉ Vincent Van Peterghem đã chúc mừng những thành quả đã đạt được của nền kinh tế Việt Nam, kết quả hợp tác có hiệu quả giữa hai nước thời gian qua, cũng như hoạt động thiết thực của Đoàn công tác lần này.

Phó Thủ tướng Vincent Van Peterghem đã ghi nhận và cho biết, sẽ đề nghị các cơ quan chuyên môn tiếp tục nghiên cứu, phối hợp, hỗ trợ Việt Nam triển khai trong thời gian tới. Ông nhấn mạnh các khoản tài trợ nước ngoài của Bỉ đang cho thấy sự thành công và các dự án vẫn đảm bảo hiệu quả tốt.

Đối với vấn đề vay ODA và viện trợ ODA cho Việt Nam, Chính phủ Bỉ đang thực hiện những thay đổi về mặt chính sách để tiếp tục triển khai và hy vọng những đề xuất từ Việt Nam sẽ sớm được được tháo gỡ.

Trao đổi về thuế tối thiểu toàn cầu, Phó Thủ tướng Vincent Van Peterghem cho rằng đây là vấn đề quan trọng và sẽ tạo ra sân chơi bình đẳng không chỉ đối với các tập đoàn lớn, mà cho cả doanh nghiệp vừa và nhỏ.

Vương quốc Bỉ dự kiến sẽ áp dụng thuế tối thiểu toàn cầu khi cam kết này có hiệu lực từ 1/1/2024.

Phó Thủ tướng khẳng định: “Đây là vấn đề mới và khó, nhưng chúng tôi tin là chúng ta đang đi đúng hướng. Cũng như các vấn đề tài chính xanh, phát triển bền vững, chúng tôi sẵn sàng chia sẻ kinh nghiệm và hỗ trợ Việt Nam trong vấn đề triển khai thuế tối thiểu toàn cầu.”

Về đề xuất của Bộ trưởng Hồ Đức Phớc đối với các dự án vốn vay ODA của Bỉ, Phó Thủ tướng Vincent Van Peterghem ghi nhận đề xuất của Bộ Tài chính Việt Nam và cho biết, cơ chế khung cho các dự án vay này đã được hai bên ký kết và thống nhất thông qua Biên bản ghi nhớ về quản lý và sử dụng vốn vay ODA của Bỉ.

Đối với các dự án đang đàm phán, trong thời gian tới Đại sứ Bỉ tại Việt Nam sẽ liên hệ với Bộ Tài chính để tiếp tục làm việc và triển khai cụ thể.

Hai Bộ trưởng mong muốn trong thời gian tới, hai bên cùng nỗ lực để tăng cường cơ chế hợp tác song phương giữa hai Bộ Tài chính.

Trước đó, Bộ trưởng Hồ Đức Phớc và đoàn công tác Bộ Tài chính đã làm việc với ông Jean-Paul Servais, Chủ tịch Cơ quan Quản lý Dịch vụ và Thị trường Tài chính Bỉ (FSMA) đồng thời cũng là Chủ tịch Tổ chức Quốc tế các Ủy ban Chứng khoán (IOSCO).

Bộ trưởng Hồ Đức Phớc giới thiệu với phía Bỉ về định hướng phát triển thị trường chứng khoán ở Việt Nam, Bộ Tài chính cũng đang xây dựng Chiến lược phát triển thị trường chứng khoán đến năm 2030, trong đó đưa ra giải pháp phát triển thị trường chứng khoán theo bốn trụ cột chính về hàng hóa, thị trường giao dịch, tổ chức trung gian và nhà đầu tư, đặc biệt phát triển mạnh mẽ mạng lưới nhà đầu tư có tổ chức.

Các giải pháp này được triển khai theo định hướng phát triển tài chính xanh phục vụ mục tiêu tăng trưởng xanh và phát triển bền vững.

Bên cạnh việc xây dựng các chính sách phát triển thị trường, Bộ Tài chính luôn tăng cường công tác quản lý, giám sát thị trường thực thi mục tiêu đảm bảo an ninh, an toàn, minh bạch và bảo vệ quyền lợi hợp pháp các nhà đầu tư tham gia trên thị trường theo các nguyên tắc và mục tiêu của IOSCO.

Bộ trưởng Hồ Đức Phớc đề xuất một số nội dung nhằm thúc đẩy hợp tác giữa hai bên với sự tham gia của Uỷ ban Chứng khoán Nhà nước với tư cách là thành viên chính thức của IOSCO.

Việt Nam mong muốn nhận được sự hỗ trợ từ phía FSMA và Chủ tịch IOSCO để tiếp tục mở rộng sự hỗ trợ cho sự phát triển của thị trường chứng khoán Việt Nam thông qua các hoạt động chia sẻ, cung cấp thông tin theo yêu cầu ; hỗ trợ đào tạo, nâng cao năng lực cho cán bộ của Uỷ ban Chứng khoán Nhà nước; nghiên cứu, đào tạo nâng cao năng lực về những sản phẩm tài chính mới, các tài sản số, ứng dụng số hoá.

FSMA hoặc các tiểu ban liên quan của IOSCO có thể trao đổi kinh nghiệm, hỗ trợ kỹ thuật đối với Bộ Tài chính Việt Nam, Uỷ ban Chứng khoán Nhà nước trong việc thiết lập một hệ thống giám sát thị trường hiện đại, hiệu quả, phát hiện sớm các hành vi vi phạm trên thị trường chứng khoán.

Sau hơn 10 năm trở thành thành viên chính thức của IOSCO, Uỷ ban Chứng khoán Nhà nước Việt Nam đã luôn tích cực trong các hoạt động chung của IOSCO cũng như các tiểu ban khu vực, Bộ trưởng Hồ Đức Phớc bày tỏ nguyện vọng Việt Nam được đăng cai tổ chức Hội nghị thường niên IOSCO trong tương lai gần.

Về phần mình, ông Jean-Paul Servais đã giới thiệu về Cơ quan FSMA, vai trò của Tổ chức IOSCO trên thế giới trong việc đưa ra các chuẩn mực quốc tế áp dụng trong lĩnh vực chứng khoán và thị trường chứng khoán; và việc thực thi Biên bản Ghi nhớ Đa phương (MMOU) của các nước thành viên, trong đó Việt Nam là một bên ký kết.

Ông đánh giá Việt Nam hoạt động tích cực ở khu vực châu Á và nhấn mạnh phía Bỉ sẵn sàng hỗ trợ Uỷ ban Chứng khoán Nhà nước Việt Nam trong việc trao đổi kinh nghiệm.

Ông Jean-Paul Servais cũng ủng hộ Việt Nam đăng cai Hội nghị IOSCO trong tương lai và khuyến khích Việt Nam nộp hồ sơ xin đăng cai.

Ông Jean-Paul Servais đã giới thiệu với Bộ trưởng Hồ Đức Phớc và đoàn công tác Việt Nam về Thư viện WikiLab của FSMA, nơi có nhiều thiết bị đa phương tiện hiện đại, phục vụ công tác giáo dục về tài chính cho học sinh ở Bỉ.

Trả lời phỏng vấn của phóng viên TTXVN tại Brussels, ông Jean-Paul Servais nhấn mạnh cả Việt Nam và Bỉ đều là những thành viên tích cực của IOSCO và hợp tác hiệu quả trong khuôn khổ của tổ chức này.

Ông rất ấn tượng với kế hoạch hành động của Chính phủ Việt Nam trong phát triển thị trường chứng khoán phục vụ phát triển nền kinh tế, cách thức bảo vệ nhà đầu tư cũng như khuyến khích các tổ chức trung gian, việc giám sát các sản phẩm.

Đây là những thông tin quan trọng để phía Bỉ tăng cường hợp tác với Việt Nam trong lĩnh vực này.

Chiều 4/7, Bộ trưởng Hồ Đức Phớc và Đoàn công tác Bộ Tài chính đã tới thăm Sở Giao dịch Chứng khoán Brussels.

Đây là một trong các sở giao dịch thành viên của Tập đoàn Sở Giao dịch Chứng khoán ở châu Âu (Euronext) bao gồm nhiều sở giao dịch chứng khoán trên khắp châu Âu ở Brussels, Amsterdam, Paris, Lisbon và Dublin.

Bộ trưởng bày tỏ mong muốn thúc đẩy hợp tác với Euronext và sự hỗ trợ của Euronext cho các sở giao dịch chứng khoán của Việt Nam về chuyên môn, kinh nghiệm liên quan đến phát triển thị trường trái phiếu doanh nghiệp, tổ chức giao dịch và vận hành thị trường trái phiếu doanh nghiệp, đảm bảo vừa hỗ trợ huy động vốn cho các doanh nghiệp, vừa đảm bảo quản lý giám sát an toàn, hiệu quả, bảo vệ quyền lợi hợp pháp của nhà đầu tư.

Ngoài ra, Việt Nam cũng đang thúc đẩy các thực hành về môi trường-xã hội-quản trị trên thị trường chứng khoán cũng như tích cực thúc đẩy phát triển tài chính xanh thông qua các hướng dẫn và chính sách tạo điều kiện huy động vốn xanh trên thị trường chứng khoán.

Do đó, Việt Nam mong muốn Euronext có thể hỗ trợ kết nối với các nhà đầu tư xanh của Bỉ, của châu Âu muốn đa dạng hoá nguồn vốn đầu tư tham gia đầu tư vào các dự án xanh, dự án thân thiện với môi trường của Việt Nam đang có nhu cầu về vốn.

Ngoài ra, Việt Nam đề nghị Euronext và Sở HNX hoặc Sở HOSE của Việt Nam xây dựng Khuôn khổ hợp tác song phương và thực hiện các hoạt động hỗ trợ, hợp tác trong tổ chức, vận hành thị trường chứng khoán, cũng như kết nối các tổ chức kinh doanh dịch vụ tài chính, các nhà đầu tư hai khu vực.

Trong khuôn khổ chuyến thăm và làm việc tại Bỉ, Bộ trưởng Hồ Đức Phớc và Đoàn Công tác của Bộ Tài chính đã có cuộc làm việc với ông Francois Mitchell, Tổng Giám đốc và các lãnh đạo Tập đoàn John Cockerill, hiện đang đầu tư vào lĩnh vực công nghệ năng lượng ở Việt Nam.

Tập đoàn mong muốn đầu tư toàn diện và chiến lược vào Việt Nam và biến hoạt động tại Việt Nam thành trung tâm để phục vụ thị trường Đông Nam Á và có thể là cả thị trường Đông Bắc Á.

Trao đổi với lãnh đạo của John Cockerill, Bộ trưởng Hồ Đức Phớc khẳng định Việt Nam có thể đáp ứng đầy đủ và sẵn sàng hỗ trợ tập đoàn, cũng như các cơ quan quản lý và các ngân hàng thương mại sẽ kết nối để tìm doanh nghiệp làm đối tác cho tập đoàn trong việc xây dựng nhà máy, hỗ trợ thủ tục, tìm kiếm vị trí thuận lợi ở Việt nam phục vụ cho việc xuất khẩu sản phẩm sau này của John Cockerill.

Đánh giá về chuyến công tác tại Vương quốc Bỉ, Bộ trưởng Hồ Đức Phớc nhấn mạnh chuyến thăm đã kết nối, giải quyết được các vấn đề liên quan đến hợp tác trong lĩnh vực hải quan, chứng khoán, chia sẻ những kinh nghiệm trong quá trình quản lý, phát triển nguồn vốn hiệu quả mà Bỉ đầu tư vào Việt Nam trong lĩnh vực y tế, nước thải, tăng trưởng xanh. Đây cũng là dịp thiết lập quan hệ và tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc để tăng kim ngạch xuất nhập khẩu của Việt Nam.

Hơn nữa, chuyến thăm đã đạt được mục tiêu là tiếp cận các ngân hàng thương mại và các quỹ đầu tư tài chính để thu hút dòng vốn, công nghệ xanh và chia sẻ những kinh nghiệm giúp phát triển thị trường tài chính cũng như thực hiện tăng trưởng xanh của Việt Nam./.