Nghịch lý giá cà phê như "giá vàng"

Trong tuần trước, giá cà phê nhân tại Việt Nam đã vọt tăng lên mốc lịch sử trên 100.000 đồng/kg. Sang tuần này, mặc dù giá cà phê đã giảm nhẹ xuống còn 98.500 đồng/kg song đây vẫn là mức cao khiến nhiều doanh nghiệp xuất khẩu cà phê khó thu mua để trả đơn hàng cho đối tác.

Chia sẻ về thị trường cà phê hiện nay, ông Nguyễn Ngọc Luận, Giám đốc của Meet More Coffee - cho biết, hiện nay có nghịch lý là giá cà phê như "giá vàng”.

Ông Luận cho rằng, giá cà phê trong nước tăng đột biến và đang cao hơn 1.000 USD/tấn so với giá cà phê xuất khẩu trên sàn thế giới. Đây là sự tăng giá bất thường, có sự đầu cơ, thổi giá liên tục, mua qua, bán lại giữa các khâu trung gian chứ không có sự tham gia của doanh nghiệp sản xuất chế biến. Ông Luận lo ngại việc tăng giá này sẽ dẫn tới nguy cơ khiến giá cà phê “vỡ bong bóng”.

Chia sẻ với báo giới, đại diện Hiệp hội Cà phê, ca cao Việt Nam (VICOFA) cho biết các công ty xuất khẩu hiện đang ở thế khó bởi đều trong tình thế mua xa, bán xa.

Ví dụ đầu năm nhà xuất khẩu ký hợp đồng nhưng giao hàng vào tháng 3 hoặc tháng 5 cho khách hàng. Lúc ký hợp đồng, giá cà phê nhân trong nước chỉ mới 60.000 đồng/kg, giờ đến thời điểm giao hàng giá 100.000 đồng/kg doanh nghiệp mua hàng để giao cho đối tác chắc chắn lỗ nặng. Nếu không giao thì vi phạm hợp đồng, phải bồi thường cho khách hàng.

Trong khi đó, ở góc nhìn từ chuyên gia, Thạc sĩ Nguyễn Quang Bình cũng khẳng định năm 2024 là năm đột biến về giá. Vì đột biến nên cần nhìn vào thực tế là giá cà phê sẽ về lại mức nào đó chứ không duy trì mức cao mãi được.

Trong báo cáo của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn công bố cho thấy, quý 1/2023, cà phê là mặt hàng nông sản xuất khẩu tăng mạnh nhất. Cụ thể, Việt Nam đã xuất khẩu cà phê gần 800.000 tấn, tăng 44% về lượng, kim ngạch đạt 1,9 tỉ USD tăng đến 54%. Đây là giá trị xuất khẩu kỷ lục trong 3 tháng đầu năm của ngành cà phê. Với lượng cà phê xuất khẩu hiện tại theo tính toán, xuất khẩu cả niên vụ 2023/24 đã vượt 1 triệu tấn nên nguồn cung trong nước không còn nhiều, do vậy xu hướng giá cà phê tiếp tục ở mức cao.

Tuy nhiên, có một thực tế là tính đến thời điểm hiện tại có không ít doanh nghiệp lớn trong ngành hàng này đã ký kết đơn hàng với các khách hàng đến tháng 9/2024. Với tình hình giá cà phê còn tiếp tục giữ mức cao như hiện nay thì việc thua lỗ là khó tránh khỏi. Do vậy, theo ông Nguyễn Nam Hải, Chủ tịch VICOFA, Hiệp hội này đã liên tục có cảnh báo doanh nghiệp hạn chế việc mua xa bán xa để tránh rủi ro.

Bên cạnh đó, các ý kiến doanh nghiệp cũng đề xuất rằng cơ quan quản lý cần quản lý sát sao nhằm tránh nhiễu loạn thị trường, tránh xảy ra vấn nạn mua bán khống, cũng như hạn chế tình trạng phá vỡ các hợp đồng, cam kết đã ký giữa nông dân và doanh nghiệp.