Bám sát quan điểm, mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp về phát triển thị trường vốn, thị trường chứng khoán tại các văn kiện, nghị quyết của Đảng, nghị quyết của Quốc hội, Nghị quyết số 86/NQ-CP ngày 11 tháng 7 năm 2022 của Chính phủ về phát triển thị trường vốn an toàn, minh bạch, hiệu quả, bền vững nhằm ổn định kinh tế vĩ mô, huy động nguồn lực phát triển kinh tế - xã hội; phù hợp với Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 10 năm 2021 - 2030, Chiến lược tài chính đến năm 2030 được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 368/QĐ-TTg ngày 21 tháng 3 năm 2022, Chiến lược phát triển thị trường chứng khoán đến năm 2030 được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 1726/QĐ-TTg ngày 29 tháng 12 năm 2023.
Thực hiện Chiến lược Phát triển thị trường chứng khoán đến năm 2030 ban hành kèm theo Quyết định số 1726/QĐ-TTg ngày 29 tháng 12 năm 2023 của Thủ tướng Chính phủ, trong đó, đảm bảo cơ cấu hợp lý giữa nhà đầu tư cá nhân, nhà đầu tư tổ chức và nhà đầu tư nước ngoài; tăng cường chất lượng của nhà đầu tư cá nhân, khuyến khích nhà đầu tư cá nhân tham gia đầu tư qua quỹ đầu tự chứng khoán; tăng tỷ trọng tham gia của nhà đầu tư tổ chức trong nước, nhà đầu tư nước ngoài trên thị trường chứng khoán nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động đầu tư, ổn định thị trường, tăng cường độ sâu cho thị trường. Đồng thời, tập trung đa dạng hóa cơ sở nhà đầu tư trong nước, chú trọng phát triển các loại hình quỹ đầu tư chứng khoán; khuyến khích các quỹ hưu trí, doanh nghiệp bảo hiểm tham gia thị trường chứng khoán thông qua hoạt động đầu tư vào trái phiếu Chính phủ, trái phiếu doanh nghiệp, cổ phiếu, chứng chỉ quỹ... nhằm cải thiện chất lượng cầu đầu tư, hướng tới cầu đầu tư bền vững.
Đáng chú ý, một số chỉ tiêu cụ thể được xác lập: Phấn đấu đến năm 2030, về khối lượng giao dịch, nhà đầu tư cá nhân chiếm khoảng 70%, nhà đầu tự tổ chức và nhà đầu tư nước ngoài chiếm khoảng 30%; và tăng trong các năm tiếp theo để đạt tỷ lệ tương ứng 60% và 40%; Số lượng tài khoản giao dịch chứng khoán của nhà đầu tư nước ngoài đạt 200 nghìn tài khoản đến năm 2030; và tăng trong các năm tiếp theo với tốc độ tăng 15%/năm; Số lượng quỹ đầu tư chứng khoán đạt 500 quỹ đến năm 2030 và tăng trong các năm tiếp theo với tốc độ tăng 25%/năm;Tổng giá trị tài sản ròng (NAV) của các quỹ đầu tư chứng khoán đạt 5% GDP vào năm 2030; và tăng trong các năm tiếp theo để đạt mức tăng 2 con số vào năm 2035; Số lượng nhà đầu tư nắm giữ chứng chỉ quỹ đạt 2,5 triệu nhà đầu tư đến năm 2030; và tăng trong các năm tiếp theo để đạt 5 triệu nhà đầu tư vào năm 2035. Đây là những con số mang tính định lượng rõ ràng, phản ánh quyết tâm xây dựng một cơ cấu nhà đầu tư lành mạnh, có chiều sâu và ít biến động hơn.
Thị trường chứng khoán Việt Nam đặt mục tiêu đến năm 2030: Giao dịch của nhà đầu tư cá nhân chiếm khoảng 70%, nhà đầu tự tổ chức và nhà đầu tư nước ngoài chiếm khoảng 30%. Nguồn: Internet.
Để hiện thực hóa các mục tiêu phát triển thị trường vốn, Quyết định số 3168/QĐ-BTC đưa ra hệ thống giải pháp đồng bộ, từ hoàn thiện khung pháp lý, nâng cấp hạ tầng đến phát triển sản phẩm và nâng cao chất lượng dịch vụ.
Thứ nhất, về hoàn thiện khung pháp lý: Bộ Tài chính giao Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) chủ trì xây dựng, sửa đổi và bổ sung các quy định liên quan đến hoạt động quỹ. Trong đó, đáng chú ý là việc mở rộng phạm vi đầu tư của quỹ mở, ban hành khung pháp lý cho các sản phẩm mới như quỹ chỉ số, quỹ đầu tư trái phiếu hạ tầng, quỹ tiền tệ, hay ETF theo chỉ số ESG. Đồng thời, chính sách thuế và bảo hiểm sẽ được điều chỉnh theo hướng ưu đãi cho đầu tư gián tiếp, miễn giảm thuế đối với sở hữu chứng chỉ quỹ dài hạn, khuyến khích doanh nghiệp bảo hiểm và quỹ hưu trí bổ sung tham gia mạnh mẽ hơn.
Thứ hai, về nâng cao chất lượng nhà đầu tư: Đề án cũng đặt mục tiêu đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến kiến thức chứng khoán, xây dựng bộ quy tắc đạo đức nghề nghiệp cho người hành nghề và nghiên cứu bổ sung dịch vụ tư vấn lập kế hoạch tài chính cá nhân. Những giải pháp này vừa giúp nhà đầu tư cá nhân tiếp cận kênh đầu tư an toàn, vừa hình thành đội ngũ tư vấn chuyên nghiệp, gia tăng niềm tin đối với thị trường.
Thứ ba, về phát triển hạ tầng và sản phẩm: Hệ thống đại lý chuyển nhượng chứng chỉ quỹ sẽ được nâng cấp, song song với việc xây dựng hệ thống công bố thông tin quỹ cho công chúng và hoàn thiện cơ sở dữ liệu quản lý người hành nghề. Đối với khối ngoại, sẽ triển khai cơ chế bù trừ trung tâm (CCP), hệ thống giao tiếp điện tử (STP), tài khoản tổng, đồng thời đơn giản hóa thủ tục mở tài khoản và nới “room” sở hữu nước ngoài ở các lĩnh vực không nhạy cảm. Đây là bước chuẩn bị quan trọng để Việt Nam tiến tới nâng hạng trên bảng xếp hạng FTSE và MSCI.
Thứ tư, về tăng cường dòng vốn tổ chức: Đề án cũng khuyến khích ngân hàng thương mại tham gia đầu tư trái phiếu doanh nghiệp, phân phối chứng chỉ quỹ; đồng thời cho phép doanh nghiệp bảo hiểm mở rộng danh mục đầu tư vào cổ phiếu, trái phiếu niêm yết. Nguồn vốn dài hạn, ổn định từ khối tổ chức, cùng với sự hiện diện ngày càng lớn của dòng vốn ngoại, sẽ giúp giảm bớt sự phụ thuộc vào nhà đầu tư cá nhân – điểm yếu cố hữu của thị trường chứng khoán Việt Nam trong nhiều năm qua.
Triển vọng nhìn từ Quyết định số 3168/QĐ-BTC của Bộ Tài chính là rõ ràng: Một TTCK không chỉ sôi động nhờ thanh khoản từ khối cá nhân, mà còn có “chân đế” vững chắc từ dòng vốn tổ chức và quỹ đầu tư. Nếu các giải pháp được triển khai đúng tiến độ, thị trường sẽ hình thành cấu trúc nhà đầu tư chuyên nghiệp, minh bạch hơn, đáp ứng tiêu chí nâng hạng và hòa nhập sâu vào thị trường tài chính quốc tế.
Tham khảo Quyết định số 3168/QĐ-BTC của Bộ Tài chính tại đây!
