Xin Ngài Đại sứ đánh giá về chuyến thăm Việt Nam của Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden trong bối cảnh hiện nay?
Đại sứ Hoa Kỳ Marc Knapper: Trong thời gian qua, chúng ta đã kỷ niệm 10 năm quan hệ đối tác toàn diện giữa hai nước. Chúng ta đã thực hiện điều này bằng các chuyến thăm của lãnh đạo cấp cao từ cả hai phía. Cuối tháng 3 vừa qua, Tổng thống Hoa Kỳ Biden đã có cuộc điện đàm với Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng. Vào thời điểm đó, hai nhà lãnh đạo đã giao nhiệm vụ cho Chính phủ hai bên đưa quan hệ giữa hai nước lên tầm cao mới, đồng thời trao đổi về việc gặp nhau. Chuyến thăm sắp tới của Tổng thống Joe Biden là sự kết hợp tuyệt vời của tất cả những nỗ lực hiện thực hóa mong muốn của các nhà lãnh đạo. Tôi nghĩ Tổng thống Hoa Kỳ Biden rất vui mừng khi thăm Việt Nam. Chuyến thăm này sẽ gửi đi một thông điệp mạnh mẽ tới người dân hai nước về tầm quan trọng của mối quan hệ giữa Hoa Kỳ và Việt Nam.
Theo Đại sứ, chúng ta mong đợi gì cho sự phát triển hợp tác giữa Hoa Kỳ và Việt Nam từ chuyến thăm này?
Đại sứ Hoa Kỳ Marc Knapper: Chính sách mang tính nền tảng của Hoa Kỳ là ủng hộ một nước Việt Nam vững mạnh, độc lập, thịnh vượng và có sức chống chịu mạnh mẽ. Chúng tôi ủng hộ Việt Nam, ủng hộ nền độc lập, chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ của Việt Nam và hai nước chúng ta tôn trọng thể chế chính trị của nhau. Với chuyến thăm này, chúng tôi sẽ tăng cường hơn nữa cam kết chung, bao gồm hợp tác với Việt Nam để xây dựng nền kinh tế đổi mới sáng tạo, hợp tác giáo dục… Thông điệp từ chuyến thăm này sẽ rất lạc quan và hướng tới tương lai. Qua đây, người dân ở cả Hoa Kỳ và Việt Nam sẽ hiểu rõ hơn nữa tầm quan trọng của mối quan hệ giữa hai nước.
Việt Nam và Hoa Kỳ đã trải qua 28 năm thiết lập quan hệ ngoại giao và 10 năm thiết lập quan hệ đối tác toàn diện, theo Đại sứ, trong mối quan hệ này, hai nước đã đạt được những kết quả nổi bật gì?
Đại sứ Hoa Kỳ Marc Knapper: Trong mọi lĩnh vực hợp tác giữa hai nước, chúng ta đã chứng kiến sự tăng trưởng vượt bậc. Mười năm trước, vào thời điểm bắt đầu quan hệ đối tác toàn diện giữa hai nước, thương mại song phương đạt 30 tỷ USD. Hiện nay, thương mại song phương đã đạt khoảng 139 tỷ USD, tăng 360%.
Chúng ta đã tăng cường hợp tác y tế ngày càng sâu sắc, chẳng hạn trong thời kỳ đại dịch COVID-19, hai nước đã hỗ trợ nhau như những người bạn ở thời điểm cần nhất.
Trong hợp tác giáo dục, Việt Nam hiện là quốc gia có nguồn sinh viên nước ngoài lớn thứ năm tại Hoa Kỳ và tôi hy vọng con số này tiếp tục tăng. Hiện các tình nguyện viên của Chương trình Hòa bình đã có mặt tại Việt Nam để dạy tiếng Anh. Khóa sinh viên đầu tiên của Đại học Fulbright vừa tốt nghiệp và chúng tôi cho rằng, ngôi trường này là một minh chứng điển hình về sự hợp tác giữa hai nước chúng ta. Chúng tôi rất trân trọng sự hỗ trợ từ Chính phủ Việt Nam cũng như chính quyền Thành phố Hồ Chí Minh dành cho trường.
Tháng 4 vừa qua, trong khuôn khổ chuyến thăm của Ngoại trưởng Blinken, cùng với Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn, Trợ lý Ngoại trưởng phụ trách Khu vực Đông Á – Thái Bình Dương Kritenbrink, chúng tôi đã khởi công khu phức hợp Đại sứ quán Hoa Kỳ mới. Đây là một dấu mốc đáng chú ý vì trong vài năm tới, nơi đây sẽ là minh chứng cho sức mạnh và tầm quan trọng của mối quan hệ song phương. Bên cạnh những lợi ích thiết thực, dự án trị giá 1,2 tỷ USD này sẽ tạo ra gần 2.000 việc làm tại địa phương cũng như đóng góp 350 triệu USD cho nền kinh tế Việt Nam.
Trong tất cả các lĩnh vực này, chúng ta đã thấy sự phát triển và tiềm năng để tiếp tục tăng trưởng. Chuyến thăm của Tổng thống Hoa Kỳ tới đây sẽ thúc đẩy mối quan hệ và làm sâu sắc thêm tình hữu nghị giữa hai nước trong những năm tới.
Quan hệ kinh tế-thương mại là minh chứng cho mối quan hệ tốt đẹp giữa hai nước, xin ngài Đại sứ đánh giá về triển vọng hợp tác ở lĩnh vực này trong thời gian tới?
Đại sứ Hoa Kỳ Marc Knapper: Như tôi đã nói, thương mại song phương của chúng ta đã có sự tăng trưởng vượt bậc trong 10 năm qua. Điều đáng chú ý là chúng tôi đã chứng kiến sự tăng trưởng trong đầu tư không chỉ từ Hoa Kỳ vào Việt Nam mà còn từ Việt Nam sang Hoa Kỳ. Ví dụ, VinFast đã công bố đầu tư vào tiểu bang Bắc Carolina và vừa động thổ nhà máy mới. Cách đây không lâu, chúng ta đã thấy Vinfast được niêm yết trên Sở Giao dịch chứng khoán Hoa Kỳ và các công ty khác cũng có mối quan tâm tương tự. Điều này cho thấy hai nền kinh tế của chúng ta ngày càng được kết nối và có kết quả tốt đẹp.
Chúng tôi rất vui mừng khi Việt Nam cùng với Hoa Kỳ và 12 quốc gia khác triển khai Khuôn khổ kinh tế Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương (IPEF) vào năm ngoái. Nỗ lực chung này sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy những yếu tố mà các quốc gia trong khu vực mong muốn - chuỗi cung ứng an toàn, thúc đẩy cơ sở hạ tầng xanh. Trong quan hệ song phương của hai nước chúng ta, lĩnh vực ứng phó với biến đổi khí hậu đóng vai trò quan trọng, trong đó đáng chú ý là sáng kiến Đối tác chuyển đổi năng lượng công bằng (JETP). Hoa Kỳ là nước đóng góp lớn nhất cho chương trình này, bên cạnh các nước G7 và một số thành viên là khu vực tư nhân. Ở những lĩnh vực này, có thể thấy rất nhiều tiềm năng phát triển trong tương lai.
Trong thời gian tới, đâu là những ưu tiên hàng đầu cần thúc đẩy để làm sâu sắc hơn nữa quan hệ Việt Nam - Hoa Kỳ, thưa Đại sứ?
Đại sứ Hoa Kỳ Marc Knapper: Hợp tác để khắc phục hậu quả chiến tranh đóng vai trò nền tảng trong mối quan hệ giữa hai nước chúng ta. Chúng ta đã hợp tác trong lĩnh vực này ngay cả trước khi hai nước bình thường hóa quan hệ ngoại giao vào năm 1995. Chúng tôi rất cảm kích về sự hỗ trợ của Chính phủ Việt Nam và nhân dân Việt Nam trong việc tìm kiếm các quân nhân Mỹ mất tích trong chiến tranh, qua đó đã giúp hơn 700 gia đình người Mỹ tìm được hài cốt người thân là quân nhân Mỹ. Đồng thời, chúng tôi cam kết giúp Việt Nam với chương trình Sáng kiến tìm kiếm người Việt mất tích trong chiến tranh – bằng việc sử dụng thông tin lưu trữ và công nghệ phân tích DNA.
Chúng tôi cam kết nỗ lực xử lý các điểm nóng dioxin. Chúng tôi đã thành công ở Đà Nẵng và đang triển khai dự án xử lý ô nhiễm ở Sân bay Biên Hòa. Chúng tôi đang tiếp tục nỗ lực xử lý vật liệu nổ còn lại sau chiến tranh. Điều này rất quan trọng vì những thiết bị chưa nổ này có thể gây thương vong và cản trở sự phát triển kinh tế. Hỗ trợ người bị thương và khuyết tật cũng là một phần quan trọng trong nỗ lực giải quyết các vấn đề nhân đạo mà chiến tranh để lại. Chúng tôi không thể làm tất cả những điều này nếu không có sự phối hợp của Chính phủ và người dân Việt Nam, và chúng tôi rất trân trọng sự hợp tác đó.
Trong nửa nhiệm kỳ vừa qua ở Việt Nam, ngài Đại sứ ấn tượng nhất về điều gì? Và trong thời gian tới, điều mà ngài Đại sứ mong muốn được thực hiện nhất là gì?
Đại sứ Hoa Kỳ Marc Knapper: Tôi vô cùng ấn tượng về sự năng động và lạc quan của người dân Việt Nam cũng như tình hữu nghị mà người dân Việt Nam đã dành cho cá nhân tôi và Hoa Kỳ nói chung. Quan hệ giữa hai nước chúng ta là một minh chứng về mối quan hệ thành công. Chúng tôi rất trân trọng sự hợp tác của Chính phủ và nhân dân Việt Nam để chuyến thăm của Tổng thống Joe Biden tới Việt Nam thành công tốt đẹp./.
Trân trọng cảm ơn Đại sứ!
