Nhân dịp tham dự Đại Hội đồng Liên nghị viện các nước Đông Nam Á (AIPA) lần thứ 44 tại Jakarta, trong ngày 8/8, Đoàn đại biểu Quốc hội Việt Nam đã có nhiều cuộc tiếp xúc song phương với Trưởng đoàn một số nước quan sát viên AIPA.
Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại Vũ Hải Hà đã có các cuộc gặp với Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại và Hợp tác Liên Nghị viện Quốc hội Ukraine Oleksandr Mereshko; Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại Gruzia Nikoloz Samkharadze; Nghị sỹ, thành viên Ủy ban Đối ngoại và Liên Nghị viện Quốc hội Azerbaijan Kamran Bayramov; Phó Chủ tịch Hạ viện Belarus Valery Mitskevich.
Phó Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại Đôn Tuấn Phong gặp ông Daniel Caspary, Chủ tịch Đoàn nghị sỹ Nghị viện châu Âu (EP) phụ trách quan hệ với các nước Đông Nam Á và ASEAN.
Tại các cuộc tiếp xúc, Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại Vũ Hải Hà nhấn mạnh Việt Nam luôn coi trọng quan hệ hữu nghị và hợp tác tốt đẹp với các nước trên, mong muốn tiếp tục mở rộng hợp tác với các nước bạn bè truyền thống trên mọi lĩnh vực vì lợi ích thiết thực của cả hai bên; đề nghị hai bên tiếp tục phối hợp chặt chẽ và ủng hộ lẫn nhau tại các diễn đàn đa phương và tổ chức quốc tế, đặc biệt tại diễn đàn liên nghị viện quốc tế như IPU, AIPA; chuyển lời mời Nghị viện/Quốc hội các nước cử đoàn tham dự Hội nghị Nghị sỹ Trẻ Toàn cầu lần thứ 9 được tổ chức tại Hà Nội vào tháng 9/2023.
Đoàn Ukraine nhấn mạnh coi trọng và mong muốn tăng cường quan hệ với Việt Nam; bày tỏ quan ngại về vấn đề an ninh lương thực, an ninh năng lượng, chuỗi cung ứng bị đứt gãy không chỉ ảnh hưởng đến Ukraine mà còn đến các quốc gia khác và đã trở thành vấn đề toàn cầu.
Hai bên chia sẻ quan điểm cần giải quyết các xung đột bằng biện pháp hòa bình và tuân thủ luật pháp quốc tế. Hai bên cùng cho rằng hợp tác kinh tế giữa hai nước gặp nhiều khó khăn (tổng kim ngạch thương mại giữa hai nước trong năm 2022 đạt 244,2 triệu USD, giảm 66% so với năm 2021; trong 3 tháng đầu năm 2023 đạt 27,85 triệu USD, giảm 82% so với cùng kỳ năm 2022); đề nghị tích cực phối hợp cùng tháo gỡ vướng mắc để có thể nối lại hợp tác, nhất là trong lĩnh vực kinh tế - thương mại và đầu tư.
Đoàn Azerbaijan cảm ơn và đánh giá cao những ủng hộ của Việt Nam đối với vấn đề chủ quyền của Azerbaijan; cam kết ủng hộ những sáng kiến của Việt Nam tại diễn đàn đa phương; sẵn sàng đón Phó Chủ tịch Quốc hội Việt Nam sang thăm trong thời gian tới.
Hai bên nhất trí cho rằng thương mại hai chiều giữa hai nước có dấu hiệu phục hồi tích cực sau đại dịch COVID-19 (năm 2022 trao đổi thương mại song phương giữa Việt Nam và Azerbaijan tăng 730% so với năm 2021, đạt 702,5 triệu USD). Con số này còn rất khiêm tốn với tiềm năng của hai nước, chưa tương xứng với truyền thống hữu nghị tốt đẹp giữa hai dân tộc.
Ông Vũ Hải Hà đề nghị Quốc hội hai bên tiếp tục phối hợp, ủng hộ lẫn nhau tại các diễn đàn liên nghị viện quốc tế. Là nền kinh tế phát triển năng động tại khu vực, Việt Nam có nhiều thế mạnh về sản xuất nông nghiệp và công nghiệp, sẵn sàng cung cấp các mặt hàng có thế mạnh cho Azerbaijan.
Việt Nam cũng có nhu cầu nhập khẩu nhiều hơn nữa các mặt hàng Azerbaijan có thế mạnh như dầu mỏ. Trên tinh thần đó, Việt Nam đề nghị hai bên tiếp tục phối hợp thúc đẩy các hoạt động xúc tiến thương mại, đầu tư nhằm tạo điều kiện cho doanh nghiệp hai nước tiếp cận thị trường của nhau.
Tại cuộc gặp với đoàn EP, hai bên cùng nhất trí rằng tình hình khu vực và thế giới thời gian qua có nhiều diễn biến nhanh và khó lường, ảnh hưởng đến không chỉ Việt Nam và châu Âu; cho rằng hai bên cần hợp tác chặt chẽ nhằm chia sẻ tiếng nói chung trong những vấn đề cùng quan tâm.
Hai bên thống nhất giải quyết các vấn đề tranh chấp phải thông qua biện pháp hòa bình và tuân thủ luật pháp quốc tế và các bên cần có hành động mạnh mẽ hơn vì hòa bình, thịnh vượng trong khu vực và trên thế giới.
Ông Đôn Tuấn Phong nhấn mạnh EU là đối tác thương mại hàng đầu của Việt Nam; bày tỏ vui mừng trước những kết quả đạt được trong triển khai Hiệp định thương mại tự do giữa Việt Nam và Liên minh châu Âu (EVFTA); đề nghị tiếp tục duy trì các hoạt động trao đổi đoàn, tiếp xúc cấp cao thường xuyên, triển khai hiệu quả các cơ chế hợp tác trên tất cả các lĩnh vực chính trị, quốc phòng-an ninh, thương mại, đầu tư.
Đoàn Gruzia đánh giá cao quan hệ tốt đẹp giữa hai nước được thiết lập từ thời Liên bang Xô Viết, hai nước đã kỷ niệm 30 năm thiết lập quan hệ ngoại giao vào năm 2022; sớm mở Đại sứ quán Gruzia tại Việt Nam để thúc đẩy hợp tác giữa hai bên trên các lĩnh vực; thông báo đã thành lập Nhóm Nghị sỹ Hữu nghị với Việt Nam; mong muốn mở rộng ngoại giao nghị viện, trong đó, coi trọng hợp tác với Quốc hội Việt Nam.
Hai bên cho rằng kim ngạch thương mại hai chiều giữa hai nước tuy tăng trưởng tích cực trong thời gian qua, đạt hơn 70 triệu USD vào năm 2022, tăng 115,6% so với năm 2021 nhưng chưa xứng với quan hệ chính trị tốt đẹp giữa hai nước; nhất trí cần thúc đẩy hợp tác trên các lĩnh vực mà hai bên có nhiều tiềm năng như giao thông vận tải, hạ tầng cơ sở, chuyển đổi số, chuyển đổi năng lượng công bằng, văn hóa và du lịch; tăng cường các hoạt động xúc tiến thương mại, đầu tư tạo điều kiện cho doanh nghiệp hai nước tiếp cận thị trường của nhau và thúc đẩy giao lưu nhân dân.
Về các vấn đề khu vực và quốc tế, hai bên chia sẻ quan điểm chung về nguyên tắc giải quyết các tranh chấp về lãnh thổ trên cơ sở luật pháp quốc tế, Hiến chương Liên hợp quốc, thông qua các biện pháp thương lượng và đối thoại hòa bình hợp tác đa phương; nhất trí tiếp tục phối hợp chặt chẽ và ủng hộ lẫn nhau tại các diễn đàn đa phương và tổ chức quốc tế.
Phó Chủ tịch Hạ viện Belarus Valery Mitskevich bày tỏ mong muốn của lãnh đạo Belarus thúc đẩy hợp tác giữa hai nước, tăng cường trao đổi đoàn, tiếp xúc, trao đổi ở các cấp và lãnh đạo cấp cao hai nước; đề nghị hai bên cùng phối hợp thúc đẩy hợp tác giữa hai cơ quan lập pháp và Nhóm Nghị sỹ Hữu nghị của Quốc hội/Nghị viện.
Nhấn mạnh trao đổi thương mại giữa hai nước bị giảm sút sau đại dịch, ông Valery cho rằng hai nước cần tăng cường hợp tác khôi phục và thúc đẩy hợp tác kinh tế, thương mại thông qua tăng cường xuất nhập khẩu các mặt hàng mà hai bên có thế mạnh và nhu cầu.
Về đối ngoại, Belarus mong muốn tăng cường quan hệ với ASEAN thông qua việc trở thành quan sát viên của AIPA; cam kết hợp tác với các nghị viện thành viên AIPA, đóng góp cho việc duy trì hòa bình ổn định của hai khu vực và thế giới.
Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại Vũ Hải Hà đánh giá quan hệ hữu nghị truyền thống giữa hai nước có nền tảng từ thời Liên bang Xô Viết đang phát triển tốt đẹp; nhất trí cho rằng hai nước cần tăng cường hợp tác thực chất, phát huy tiềm năng, thế mạnh của mỗi nước và tận dụng tối đa các hiệp định thương mại hiện có để thúc đẩy hợp tác kinh tế, thương mại song phương.
Cho rằng hợp tác nghị viện là một kênh quan trọng, ông Vũ Hải Hà mong muốn trong thời gian tới hai bên tiếp tục thúc đẩy trong cả khuôn khổ song phương và tại các cơ chế nghị viện đa phương, qua đó tăng cường hợp tác song phương giữa hai nước./.
