Khi niềm tin bị đem ra mua bán
Lợi dụng uy tín và lượng người theo dõi đông đảo của các KOLs, Công ty Z Holding đã chi những khoản tiền lớn để họ xuất hiện trong các video, bài đăng quảng cáo, ca ngợi sản phẩm HIUP 27 với những công dụng "thần kỳ" như "giúp trẻ tăng 3-5cm sau 3 tháng", "con cao lớn, mẹ yên tâm". Những lời quảng cáo này, phát ra từ những gương mặt quen thuộc và được tin tưởng, đã tác động mạnh mẽ đến quyết định mua hàng của hàng ngàn bậc phụ huynh, khiến họ sẵn sàng bỏ ra số tiền không nhỏ (gần 550.000 đồng/lon) cho một sản phẩm có giá trị thực tế chưa đến 90.000 đồng và không đảm bảo chất lượng.
Khi vụ việc bị phanh phui, hầu hết các KOLs liên quan đều lên tiếng giải thích rằng họ cũng là nạn nhân, bị doanh nghiệp lừa dối bằng các giấy tờ chứng nhận giả mạo và không hề hay biết về chất lượng thật của sản phẩm. Tuy nhiên, lời giải thích này khó có thể xoa dịu được sự bức xúc của công chúng. Dư luận cho rằng, với vai trò là người của công chúng, các KOLs phải có trách nhiệm kiểm chứng thông tin kỹ lưỡng trước khi nhận lời quảng cáo, đặc biệt là với các sản phẩm ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe trẻ em. Việc chỉ dựa vào giấy tờ do doanh nghiệp cung cấp mà thiếu sự thẩm định độc lập cho thấy sự dễ dãi, thậm chí là vô trách nhiệm trong công việc.
Mất uy tín và đối mặt với pháp luật
Vụ HIUP 27 đã mang lại những hậu quả nặng nề cho chính các KOLs tham gia quảng cáo:
Khủng hoảng uy tín: Đây là tổn thất lớn nhất. Niềm tin mà họ xây dựng trong nhiều năm đã bị sụp đổ. Cộng đồng mạng đã phản ứng gay gắt, kêu gọi "tẩy chay" và để lại vô số bình luận chỉ trích trên các trang cá nhân của họ. Việc lấy lại hình ảnh và uy tín sau scandal này là một thách thức vô cùng lớn.
Xử phạt hành chính: Cơ quan chức năng đã vào cuộc và ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với các KOLs quảng cáo sữa HIUP 27 vì hành vi quảng cáo sai sự thật. Cụ thể, MC Hoàng Linh đã bị xử phạt 107,5 triệu đồng, MC Vân Hugo bị phạt 70 triệu đồng, BTV Quang Minh bị phạt tổng số tiền là 37,5 triệu đồng. Đây là động thái mạnh mẽ, cho thấy cơ quan quản lý nhà nước không còn xem nhẹ vi phạm trong lĩnh vực này.
Trách nhiệm pháp lý tiềm tàng: Theo quy định tại Khoản 2 Điều 197 Bộ luật Hình sự 2015, người quảng cáo gian dối về hàng hóa, dịch vụ, đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này hoặc đã bị kết án về tội này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm, thì có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự. Vụ HIUP 27 là lời cảnh báo nghiêm khắc rằng nếu tiếp tục tái phạm, các KOLs hoàn toàn có thể phải đối mặt với án phạt tù.
Bài học và yêu cầu cấp thiết
Trong thời đại công nghệ số hiện nay các KOLs cần nâng cao đạo đức nghề nghiệp và trách nhiệm với cộng đồng. Trước khi nhận quảng cáo, phải đặt ra quy trình kiểm chứng thông tin sản phẩm một cách nghiêm ngặt, không chỉ dựa trên giấy tờ mà còn cần tìm hiểu sâu về doanh nghiệp, phản hồi thực tế của người tiêu dùng và tham vấn ý kiến chuyên gia nếu cần thiết.
Người tiêu dùng cũng cần trở thành người tiêu dùng thông thái. Không nên mù quáng tin vào những lời quảng cáo "có cánh" từ người nổi tiếng. Thay vào đó, hãy tự mình tìm hiểu kỹ về sản phẩm, lựa chọn các thương hiệu uy tín và mua hàng tại những địa chỉ đáng tin cậy.
Cùng với đó, các cơ quan quản lý cần tiếp tục hoàn thiện khung pháp lý, quy định rõ ràng hơn về trách nhiệm và nghĩa vụ của người quảng cáo. Đồng thời, tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra và xử lý nghiêm minh các trường hợp vi phạm để tạo sức răn đe, làm trong sạch môi trường kinh doanh và quảng cáo trực tuyến.
Hồi chuông từ vụ HIUP 27 đã vang lên. Đã đến lúc cả cộng đồng KOLs, doanh nghiệp và người tiêu dùng phải nhìn nhận lại vai trò của mình để ngăn chặn tình trạng hàng giả, hàng kém chất lượng lợi dụng sức ảnh hưởng của người nổi tiếng để trục lợi, gây hại cho xã hội.
