Tại dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 86/2021/NĐ-CP ngày 25/9/2021 của Chính phủ quy định việc công dân Việt Nam ra nước ngoài học tập, giảng dạy, nghiên cứu khoa học và trao đổi học thuật, Bộ Giáo dục và Đào tạo đưa ra một số nội dung nhằm giải quyết các vướng mắc liên quan đến công tác triển khai tuyển sinh, quản lý du học sinh; học bổng ngân sách nhà nước; đơn giản hóa các thủ tục hành chính, cần bổ sung quy định miễn bồi hoàn chi phí đào tạo đối với du học sinh không hoàn thành khóa học vì lý do bất khả kháng; trách nhiệm thực hiện của các bộ ngành liên quan theo yêu cầu sáp nhập, tinh gọn bộ máy Chính phủ.
Những điểm mới dự kiến trong dự thảo: Thứ nhất, dự thảo sửa đổi, bổ sung liên quan đơn giản hóa thủ tục hành chính. Theo đó, thực hiện đơn giản hóa thủ tục hành chính về thành phần hồ sơ dự tuyển, bổ sung hồ sơ còn thiếu thông tin đối với du học sinh học bổng ngân sách nhà nước trong công tác tuyển chọn; bổ sung quy định nộp hồ sơ trực tuyến trong xử lý thủ tục hành chính tiếp nhận về nước sau tốt nghiệp; Sửa đổi quy định về chế độ báo cáo đối với công dân Việt Nam ra nước ngoài giảng dạy, nghiên cứu khoa học và trao đổi học thuật.
Việc cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính nhằm tiết kiệm chi phí người dân, tăng năng suất và hiệu quả công việc, gắn trách nhiệm người thực hiện công việc và người đứng đầu đơn vị; phù hợp công tác tuyển chọn ứng viên theo quy định của phía nước ngoài.
Thứ hai, nội dung sửa đổi, bổ sung đối với công tác quản lý du học sinh học bổng ngân sách nhà nước.
Cụ thể, bổ sung quy định đối với du học sinh hoàn thành chương trình học tập, đủ điều kiện để được cấp văn bằng, chứng chỉ tốt nghiệp nhưng chưa về nước, ở lại nước ngoài tiếp tục học lên trình độ cao hơn hoặc thực tập sau tốt nghiệp;
Bổ sung quy định miễn bồi hoàn chi phí đào tạo đối với trường hợp du học sinh không hoàn thành khóa học vì lý do bất khả kháng (sức khỏe, chiến tranh, thiên tai, dịch bệnh); sửa đổi quy định về thời gian hoàn trả chi phí bồi hoàn; cách thức nộp chi phí bồi hoàn; bổ sung trách nhiệm gia đình du học sinh trong việc hoàn trả chi phí bồi hoàn cho nhà nước.
Tại Nghị định số 86/2021/NĐ-CP chưa quy định các nội dung trên. Theo Bộ Giáo dục và Đào tạo, việc quy định này nhằm nâng cao hiệu quả công tác quản lý du học sinh học bổng ngân sách nhà nước; bổ sung căn cứ cho cơ quan cử đi học, cơ quan quản lý trực tiếp du học sinh xét miễn bồi hoàn cho du học sinh không hoàn thành khóa học vì lý do bất khả kháng; tăng tính khả thi trong việc thu hồi chi phí bồi hoàn.
Thứ ba, nội dung sửa đổi, bổ sung đối với công tác quản lý tổ chức kinh doanh dịch vụ tư vấn du học. Bổ sung quy định về việc thực hiện gia hạn, điều chỉnh giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh dịch vụ tư vấn du học khi hết thời hạn hoặc khi có sự thay đổi về tổ chức, địa điểm hoạt động đối với tổ chức kinh doanh dịch vụ tư vấn du học nhằm nâng cao công tác quản lý nhà nước đối với hoạt động dịch vụ tư vấn du học.
Thứ tư, nội dung sửa đổi, bổ sung đối với trách nhiệm các bộ ngành. Chuyển quy định trách nhiệm thực hiện quản lý nhà nước của Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội sang Bộ Giáo dục và Đào tạo đối với công tác tuyển sinh, cử công dân Việt Nam ra nước ngoài học tập, giảng dạy, nghiên cứu khoa học và trao đổi học thuật thuộc cấp học, trình độ đào tạo trong giáo dục giáo dục nghề nghiệp theo quy định sáp nhập, tinh gọn bộ máy của Chính phủ.
