Ngay sau khi Nghị quyết ban hành, ngành giáo dục và đào tạo cùng các địa phương, cơ sở giáo dục đại học đã chủ động triển khai đồng bộ các giải pháp nhằm hiện thực hóa các mục tiêu chiến lược này.
Thứ trưởng Thường trực Giáo dục và Đào tạo Phạm Ngọc Thưởng nhấn mạnh: Nghị quyết được ban hành trong bối cảnh đất nước bước vào giai đoạn phát triển mới, đòi hỏi giáo dục trở thành động lực phát triển bền vững, là nhân tố quyết định năng suất, chất lượng và năng lực cạnh tranh quốc gia.
Giáo dục và đào tạo được xác định là quốc sách hàng đầu, quyết định tương lai dân tộc, được cụ thể hóa thành các quan điểm, mục tiêu và giải pháp đột phá, phù hợp với yêu cầu hội nhập quốc tế và phát triển con người toàn diện.
| Giáo dục và đào tạo được xác định là quốc sách hàng đầu, quyết định tương lai dân tộc, được cụ thể hóa thành các quan điểm, mục tiêu và giải pháp đột phá, phù hợp với yêu cầu hội nhập quốc tế và phát triển con người toàn diện. |
Nghị quyết xác định ba đột phá trọng tâm: Đổi mới tư duy, hoàn thiện thể chế và huy động nguồn lực. Về tư duy, giáo dục được nhìn nhận là trách nhiệm của toàn xã hội, cần thống nhất nhận thức và hành động trong toàn ngành.
Về thể chế, Bộ Giáo dục và Đào tạo phối hợp hoàn thiện các dự án luật, nghị quyết lớn, nhằm tạo hành lang pháp lý cho giáo dục mở, học tập suốt đời, phân cấp và tự chủ, gắn với ứng dụng công nghệ thông tin và trí tuệ nhân tạo (AI).
Về nguồn lực, Nhà nước giữ vai trò chủ đạo trong đầu tư, đồng thời huy động xã hội, mở rộng quỹ học bổng quốc gia và thu hút nhân tài trong các lĩnh vực khoa học cơ bản, kỹ thuật then chốt và công nghệ chiến lược.
Nghị quyết đề ra các mục tiêu cụ thể đến năm 2030, năm 2035 và tầm nhìn đến năm 2045, trong đó: 80% số trường phổ thông và cơ sở giáo dục nghề nghiệp đạt chuẩn quốc gia; 100% số cơ sở giáo dục đại học đạt chuẩn quốc gia; ít nhất tám trường đại học thuộc tốp 200 châu Á và một trường thuộc tốp 100 thế giới.
“Đột phá phát triển giáo dục là trách nhiệm chính trị của toàn ngành, yêu cầu cán bộ, đảng viên, nhà giáo và người học hành động quyết liệt, cụ thể, nhằm đưa Nghị quyết vào cuộc sống bằng những kết quả thiết thực, tạo chuyển biến mạnh mẽ về chất lượng và hiệu quả giáo dục”, Thứ trưởng Thường trực Phạm Ngọc Thưởng khẳng định.
Với tinh thần đó, các cơ sở giáo dục đại học đã nhanh chóng cụ thể hóa định hướng của Nghị quyết bằng những chiến lược hành động rõ ràng, phù hợp với bối cảnh và thế mạnh của từng trường.
Tại Đại học Quốc gia Hà Nội, nhiều chính sách toàn diện, bền vững đã được triển khai nhằm đẩy mạnh phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, hội nhập quốc tế và nâng cao chất lượng nghiên cứu khoa học.
Đại học Quốc gia Hà Nội đang tiên phong thực hiện các nghị quyết của Trung ương về phát triển đội ngũ trí thức, thúc đẩy đột phá khoa học-công nghệ và chuyển đổi số, tạo nền tảng để trở thành đại học đổi mới sáng tạo, thuộc nhóm đại học nghiên cứu hàng đầu khu vực và thế giới.
Hiện đơn vị đang xây dựng dự thảo Kế hoạch hành động thực hiện Nghị quyết số 71-NQ/TW và Nghị quyết 281/NQ-CP của Chính phủ về chương trình hành động thực hiện Nghị quyết số 71-NQ/TW, đặt mục tiêu đến năm 2030 trở thành đại học tinh hoa, nghiên cứu hàng đầu Việt Nam, nằm trong nhóm 500 trường đứng đầu thế giới, với ít nhất hai lĩnh vực thuộc nhóm 100 đại học hàng đầu thế giới; đến năm 2045, phấn đấu vào nhóm 200 trường hàng đầu thế giới, với ít nhất tám lĩnh vực thuộc nhóm 100 đại học hàng đầu.
Tiếp nối tinh thần đó, Trường đại học Giao thông vận tải cũng xác định Nghị quyết số 71-NQ/TW mở ra thời kỳ chuyển mình có tính lịch sử của giáo dục đại học Việt Nam.
Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Văn Hùng, Hiệu trưởng nhà trường cho rằng: Giáo dục đại học phải trở thành hệ sinh thái đổi mới sáng tạo, nơi nuôi dưỡng nhân tài, nơi tri thức mới được kiến tạo; nơi các công nghệ then chốt được giải mã và là trụ cột lan tỏa tinh thần đổi mới, khoa học và chất lượng tới doanh nghiệp, cộng đồng và quốc gia.
Trường đại học Giao thông vận tải đang triển khai đồng bộ các nhiệm vụ phát triển gắn với bảo đảm chất lượng trên tất cả các lĩnh vực, từ nâng cấp cơ sở vật chất, tổ chức hoạt động đào tạo, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực đến hoàn thiện cơ chế, chính sách quản trị để tạo động lực cho phát triển; mở rộng các ngành đào tạo mới đáp ứng yêu cầu thị trường như Kỹ thuật robot, Kỹ thuật an toàn giao thông, Khoa học máy tính, Hệ thống giao thông thông minh... cùng các chương trình đào tạo nhân lực cho ngành công nghiệp bán dẫn, lĩnh vực then chốt trong giai đoạn mới.
Bộ trưởng Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn nhấn mạnh, Nghị quyết số 71-NQ/TW thể hiện tầm nhìn chiến lược và khát vọng phát triển đất nước, đồng thời định vị giáo dục đào tạo như nhân tố quyết định tương lai dân tộc. Nghị quyết có tính hành động, thực tiễn và khả thi, không né tránh những vấn đề tồn tại, mà hướng tới giải pháp đột phá và phát triển bền vững.
Theo Bộ trưởng, yêu cầu đặt ra trước hết cần thay đổi tư duy và nhận thức về giáo dục, đào tạo. “Tư duy, nhận thức đúng thì hành động mới đúng, thực tiễn mới thay đổi. Những yêu cầu về đổi mới tư duy và nhận thức về giáo dục sẽ định vị lại vị trí, vai trò của giáo dục trong tổng thể phát triển đất nước”, Bộ trưởng nhấn mạnh.
Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn cũng cho biết, lần đầu tiên, toàn bộ các luật về giáo dục được ban hành mới hoặc đang được sửa đổi, bổ sung. Nếu thuận lợi thì tất cả các luật đều có hiệu lực vào ngày 1/1/2026. Cùng với đó, nhiều văn bản hướng dẫn, chỉ đạo sẽ được ban hành, tạo nên một hệ thống thể chế về giáo dục rất mới.
Vì vậy, việc nâng cao nhận thức để thay đổi tư duy về vị trí của giáo dục và đào tạo trong sự phát triển tổng thể đất nước, đồng thời tạo sự đồng thuận trong toàn xã hội là điều quan trọng, cần thiết.
Đối với các địa phương, Bộ trưởng đề nghị tập trung làm tốt công tác lãnh đạo, chỉ đạo và quán triệt triển khai Nghị quyết; xây dựng cơ chế, chính sách đặc thù, vượt trội cho phát triển giáo dục và đào tạo trên địa bàn.
Cùng với đó, cần chú trọng xây dựng đội ngũ nhà giáo và cơ sở vật chất đạt chuẩn; nâng cao chất lượng giáo dục mầm non và phổ thông; nâng cao chất lượng đào tạo nguồn nhân lực, nhất là nguồn nhân lực chất lượng cao. Đồng thời, đẩy mạnh hợp tác và hội nhập quốc tế trong lĩnh vực giáo dục và đào tạo.
