Tôi có may mắn được đọc trực tiếp phần tự trào (thụ cảm) viết vài dòng về chính tác phẩm của “mình” (mới chỉ được đọc phần TỰ TRÀO một tác phẩm của Ngô Xuân Bính): Đã bị hút- khóa chặt- không dừng lại- phiêu phiêu lắng đọng, phiêu phiêu giả tượng, phiêu phiêu trào dâng, phiêu phiêu mến mộ, phiêu phiêu bất thường… vừa như hiểu đấy, vừa như xa vời cao xa khó nắm- mênh mông bất tận- trải dài liên cảm như nghe nhạc tuyệt phẩm không lời, trầm vọng kiệt tác thơ Đường tứ tuyệt… mọi giác quan căng phình thỏa mãn… nhưng đồng đồng minh minh vẫn chưa thỏa đáng… tôi đọc nhiều lần và trằn trọc suy ngẫm… cuối cùng không cầm lòng hỏi anh giải nghĩa- chất vấn. Đã không trả lời… “lão” chỉ cười rồi thủng thẳng “bồi thêm”: Hoang đường, hoang tưởng dẫn đến diệt vong thân tàn ma dại, nhưng trí tưởng tượng sáng trong là rường cột trí huệ thành công”. Tôi bực mình phát cáu, tự ngẫm đọc lại, đi xem nhiều lần- xem từ tốn- chiêm nghiệm các tác phẩm của anh tại phòng triển lãm. Đúng! Nghĩa ý ở ngoài câu! “Ý tại ngôn ngoại” lời không nói hết, diễn hết ý- những điều giá trị- thâm thúy không diễn tả hết bằng lời! Thông bách, dẫn dụ… trăm hoa đua nở, trăm nhà đua tiếng. Đúng như Lỗ Tấn nói “Trên mặt đất vốn làm gì có đường. Người ta đi mãi thì thành đường thôi”.
Để người đọc cùng tôi khách quan đồng cảm, xin trích ngang trọn vẹn lời bình- thụ cảm của ông:
Ôm nhau, yêu nhau… làng chả xum vầy- cảm xúc giao thương- đồng đàng nguyên khối- chia sẻ bình đồ- vòng chấn quay tròn- Đông Sơn trống đồng- ngóng trông nỗi nhớ: "Giã tượng lên ngôi cầu chúc tinh thần phiêu diêu u ơ cảm thái thời đại- NIỆM 45”
Nữ có nam có, già có trẻ có… miền xuôi miền ngược, Đông Tây Nam Bắc… tổ tiên tố cổ xa xưa… nghìn nghìn vạn năm, kiếp kiếp sinh sôi- ngỗ nghịch siêu dẫn- hồn hiện đất trời: Vừa sinh vừa dưỡng… minh minh bạch bạch phức chứa điệu thức- điêu khắc dân gian, hình hài đồng bằng Bắc Bộ, lơ lửng vì kèo thung ván gỗ Lim, hò reo trẩy hội lúa nước, vật đình tranh quả phồn thực- cầu ước vụ mùa bội thu… dô… i… dô ta… đồng hành mở đất mở cõi- phơi phới cuồng quay đốt cháy mục tiêu khát khao thiên cuộc- sóng sánh ưng trào- mơ say động dung khai sinh nguồn lực- cả nước đi lên- cộng đồng gắn kết!
Cấu trúc trụ tròn vững chãi- động năng đa lớp- đa tầng… đồng phôi- đồng khối hành trang giản lược- bỏ tận gốc các chi tiết ngôn ngữ mô phỏng… chữ nghĩa tả kể- chỉ giữ lại- tồn vong bản thể- tâm gốc điêu khắc chuyên chế- chứa nội hàm động năng từ trong… nguồn lực phát từ tâm lõi- óng ánh láng men đậm sâu bấp bênh đậm nhạt, bấp bênh ngợp dại- thúc bá gia tăng cảm biến tung trào cảm xúc: “Lên ngôi cột trụ giai điệu chóng mặt cận trọng bứt phá- DU 106”.
Thông điệp gắn kết- tồn vong.”
Vâng! Tôi chép nguyên trang, chỉ chú thích thêm với độc giả: NIỆM 45; DU 106 là tên hai bài thơ và cũng là tên của hai tập thơ dày cộp khổ A.4 của chính ông, được nhà xuất bản Văn học Việt Nam xuất bản cách đây khoảng hai năm.
Đây không còn câu chữ, không còn văn học, hay tạo hình, khoa học… đây không còn trường phái, học thuyết tư tưởng… đây là tình yêu tâm huyết tự do vì con người, vì văn minh giống nòi, an bình và phát triển- khai sáng nhờ tự do nhân hóa- hòa đồng trí huệ khai thông- tôn trọng tự nhiên, thiên nhiên, văn hiến tri ân- lịch sử cội nguồn văn hiến- danh dự trách nhiệm, lòng tự trọng tự cương- khí lực tồn vinh quốc gia.
Tôi gai nổi da gà khi nhận ra, phát giác… đứng lặng im nhìn những tia nắng chiều cuối thu chiếu (xuyên khoai) thấm đậm, tróc ngược… í… ơi… gọi mùa, đưa đón, nhân giống tình tang… cung nỏ dáo mác không thể bắn chạm đục phá; Súng ống thuốc nổ không thể nhòa tan, nghiền nát; Giáo điều ganh tị không thể o bế, chôn vùi; Hào sâu thủ lậu không thể vùi dập, lấp kín… tôi viết và bình một mạch say sưa vì nhận cảm văn phong ông lộng bay khoát đạt, nghị luận sâu dày… ăn vào thớ thịt, máu tủy của mình- nhiều ý phát tác, suy ngẫm thần thái thế cuộc phát tiết, tự nhiên giống ông- như triết gia phương Đông cổ quái thông tuệ coi trọng bản thể bách tính, dân sinh, tôn vong, ổn định, bền chắc, văn minh. Bởi vậy! Chủ thuyết phong cách trong từng tác phẩm của ông đều rạch ròi đồng nhất- trước sau như một: Hướng đạo, hướng tâm- tâm đạo, nhưng tinh tế khác biệt đa dạng, đa tầng ở từng chi tiết, đa tầng ở từng tác phẩm- hiện hữu tự nhiên, tự tại như không, vô thường, vô tướng! Nhưng tỏ tường thân gần, ấm áp bảo ban, nhu mì bày tỏ.
Viết đến đây, tôi hy vọng các độc giả hãy đọc bài viết này một các vô tư nhất, để cảm nhân vai trò tiên phong của ông Ngô Xuân Bính trong lĩnh vực Cổ truyền và Đương đai. Ông đã cháy hết mình và trở thành ngọn đuốc tiên phong thời đại: Nền nghệ thuật Dân tộc- Hiện đại và Đại chúng. Một giá trị phi thường, vô cùng phi thường không thể phủ nhận, thách thức mọi giới hạn bản thân và giới hạn con người. Tôi thống nhất với Nhà điêu khắc Phạn Sinh nguyên giảng viên Trường Đại học Mỹ Thuật Công Nghiêp viết: “Bác lại tạo ra một cơn sóng thần cho thời đại, không chỉ Việt Nam mà tầm vóc toàn cầu. Cách nghĩ, cách khai thác, cách thể hiện vượt tầm thời đại!” Vâng! Không có tài không thế viết được từng dòng khảng khái, có trách nhiệm, không tư lợi, không mỹ từ, không sợ búa rìu sa bút. Nhưng có tài, vì cái tôi đố kỵ, không muốn ai hơn mình cũng không thể viết cho ai… chỉ dèm pha, độc địa là giỏi. Tôi rất tôn trọng sự thật, tôn trọng những ai dám đặt lên vai trách nhiệm của mình. Cảm ơn nhà điêu khắc Phạm Sinh và rất nhiều tác giả của nhiều bài viết, truyền thông đăng bài, phát clip quảng bá liên tục cho không gian văn hóa tinh thần hồn cốt Việt. Chính tôi, tôi đã viết một bài khá dài: TRẦM TÍCH MÀ HIỆN HỮU- KỲ VĨ MÀ THÂN GẦN trên Tạp chí Mỹ Thuật số đầu tháng 11. Nay lại muốn viết, muốn viết nữa để quảng bá sức sáng tạo của các nghệ sĩ Việt Nam thời đại mới, sức vóc mới!
Đất nước, dân tộc mọi thời đại muốn giàu có, lớn mạnh tự lập tự cường… đều cần có sự góp sức của muôn người, muôn nhà đồng tâm hiệp lực. nhưng thời nào, ngành nào, bộ môn nào, phương thức sản xuất nào, quản lý nào… cũng phải có ngọn cờ- người tiên phong hội tụ dẫn đầu- lịch sử phân phong vinh quang của các quốc gia toàn cầu đều nhờ những năng lực cầm trịch nhưng khiêm nhường của vố số tài danh mở mang khai sáng (dù trồng trọt, canh tác, trồng dâu nuôi tằm… đến thương gia mở mang đường bộ, đường sông, đường biến… đến công nghệ máy móc quản lý… cách mạng thay đổi chính thể, pháp chế- quyền tự do bình đẳng, bác ái cho con người, cho từng dân tộc, quốc gia…). Tôi tự ngẫm sợ đi chệch đề tài và lời to ý ngố. Không! Nghệ thuật là dân sinh. Đúng như lời căn dạy của chủ tịch Hồ Chí Minh từ những năm tiền khởi 1946: “ Văn hóa soi đường cho quốc dân đi”.
Ngô Xuân Bính cần mẫn, nghiêm túc, kiên trì, trí trệ- chú trọng trục nối- tích hợp, tích dẫn, lộ hiện không gian thị giác vật thể phi vật thể, vật thể- khí tiết dân tộc- văn hóa dân tộc nhờ tương thích các giá trị truyền thống và hiệu năng công nghệ khoa học hiện đại. Nhẫn trí sáng tạo biến hóa, phục dựng huyền thoại lịch sử, truyền thống văn hiến đầy súc tích, tinh tế, đa dạng truyền cảm kỳ diệu hồn vóc đất nước hiện tại và tương lai! Ông thấm đậm mồ hôi và máu: Bóp nặn tỳ đẩy, đấm xoa, vuốt chuốt, đe nén mơn man… tô mầu, phủ màu, phun màu, chà màu, mơn màu, tróc màu, vẩy màu… khóc đây, cười đấy- không gì mà không có, không gì mà không đến, không gì mà không đau không hả- hỉ- nộ- buông bỏ- dẫn dụ khơi trong- nở hoa kết trái khôn nguôi…
Tôi hỏi anh giải nghĩa HIỆN LINH lần nữa? Anh chuyển tôi đoạn viết (Thụ cảm- tự trào mà không thêm lời nào: Linh vật- hồn thức- huyền sử- linh năng cầu siêu, mong ước khát vọng muôn đời… vừa là ký ức muôn đời- thiên sử tổ tiên- thần trấn yểm- trừ tà- đuổi xua tai ương- vận hạn- ước ao, cầu có của bao bảo tàng quốc gia- tư nhân…
Tác phẩm “rồng ẩn” xiết quanh “bình thiêng”- “cuộn phô” thân phận “ngai đế”, “lục mã”- giao lỗ tứ phương- thông thiên- thông nhãn… oai trấn thiên cuộc- nhìn trời ngậm ngọc…
Cấu trúc nhìn qua: Tưởng như đâu đây gần gần, quen quen thân thương “muôn thủa”, nhưng càng ngắm- càng nhận, càng thấy mới nguyên “đương đại”- táo bạo bất thường- chưa ở đâu và bất cứ ai có tâm ý khai thác “Ngài cuộn tròn- dài thuôn” muôn tượng- thân mẫn cảm gập gấp- thả buông năng động “văng thiêng”. Ngài vào ra “ổ ẩn”- “thăng hoa” thoát thai ngẩng đầu cao đạo- khuôn tướng phúc thiên đôn hậu- trầm ổn- oai nghiêm- ngai nở nang béo tốt- ẩn ước điều lành…
Dáng đã vậy- màu men đến lạ- trầm nâu ánh ngọc- ẩn tàng năm tháng… gọi- gợi miền ký ức những gì đã mất, chìm trong thiên lãng (thiên tai địch họa… bào mòn thời gian… tội ác con người… muôn trùng biển ải… ).
Hiện đại, mới lạ nhưng trùm chứa vóc dáng huyền sử tổ tiên- văn linh cổ vật- linh khí thông sử. Thông điệp thời gian- bao chứa tri ân- đúng tinh thần 2 câu thơ trong tập DU, bài 114: “Cộng đồng lên tiếng giác ngộ siêu thoát/ Ướt nhòe tâm thức hòa bình thương hiệu đồng hướng ước nguyện khai mở”!
Đúng chân lý cần kiệm lời! giá trị thật thường kết tinh… đọc đi đọc lại hai đoạn “Biện Giải” tôi nghĩ quá đủ… quá chân tình… siêu linh… không thể bàn thêm!
