Thủ tướng Chính phủ và Chủ tịch Quốc hội đồng chủ trì Hội nghị triển khai thi hành các Luật, Nghị quyết của Quốc hội

Nguyễn Ánh Hiền
Chiều 25-12, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính và Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn đồng chủ trì Hội nghị trực tuyến toàn quốc quán triệt, triển khai thi hành các luật, nghị quyết được thông qua tại Kỳ họp thứ 8 Quốc hội khóa XV.

Hội nghị được tổ chức trực tiếp tại đầu cầu Trụ sở Chính phủ, trực tuyến tới 63 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương. Dự Hội nghị còn có: Phó thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình; các Phó chủ tịch Quốc hội, Phó thủ tướng Chính phủ; Chủ nhiệm, Thủ trưởng các cơ quan của Quốc hội; Bộ trưởng, Thủ tưởng các cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ; đại diện lãnh đạo Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Tòa án Nhân dân tối cao, Viện Kiểm sát Nhân dân tối cao, Ban Tuyên giáo Trung ương, Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam.

Phát biểu khai mạc, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh, hoàn thiện thể chế phát triển là một trong ba đột phá chiến lược, đặc biệt quan trọng. Chính phủ, Quốc hội đã dành nhiều thời gian, nguồn lực cho công tác này nhưng cùng với sự phát triển, công tác này vẫn luôn đòi hỏi cần phải tập trung đầu tư thực hiện, cả việc xây dựng, ban hành và đưa pháp luật vào đời sống.

Thủ tướng Chính phủ và Chủ tịch Quốc hội đồng chủ trì Hội nghị triển khai thi hành các Luật, Nghị quyết của Quốc hội
Thủ tướng Phạm Minh Chính phát biểu khai mạc Hội nghị quán triệt, triển khai thi hành các luật, nghị quyết được thông qua tại Kỳ họp thứ 8 Quốc hội khóa XV. Ảnh: Baochinhphu.vn

Theo Thủ tướng, Kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV đã thông qua số lượng lớn luật, nghị quyết, bao gồm 18 luật, 21 nghị quyết; với sự đồng thuận, thống nhất cao của các vị đại biểu Quốc hội. Trong đó, nhiều luật, nghị quyết liên quan đến các lĩnh vực quan trọng của đời sống xã hội, như: Đầu tư; Tài chính, ngân sách, thuế; An sinh, xã hội; Quốc phòng, an ninh.

Các luật, nghị quyết được thông qua đã quán triệt sâu sắc tinh thần đổi mới tư duy trong công tác xây dựng pháp luật theo chỉ đạo của đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm, bảo đảm ngắn gọn, rõ ràng, dễ hiểu; kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, những điểm nghẽn về thể chế nhằm khơi thông mọi nguồn lực, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội.

Kết quả đó đã thể hiện quyết tâm cao, nỗ lực lớn, hành động quyết liệt, hiệu lực, hiệu quả của Quốc hội, Chính phủ, các cơ quan, tổ chức liên quan trong xây dựng, hoàn thiện thể chế; tiếp tục khẳng định sự phối hợp ngày càng hiệu quả, chặt chẽ giữa Quốc hội, Chính phủ.

Thủ tướng Chính phủ và Chủ tịch Quốc hội đồng chủ trì Hội nghị triển khai thi hành các Luật, Nghị quyết của Quốc hội
Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn đồng chủ trì Hội nghị. Ảnh: Baochinhphu.vn

Cảm ơn sự phối hợp, hỗ trợ, đồng hành của Quốc hội, tập thể lãnh đạo Quốc hội trong quá trình xây dựng và thông qua các luật, nghị quyết vừa qua, Thủ tướng cho biết, ngay sau Kỳ họp thứ 8, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo các bộ, ngành liên quan khẩn trương triển khai hiệu quả, bảo đảm gắn kết chặt chẽ giữa xây dựng và thi hành pháp luật, cụ thể là tuyên truyền, phổ biến pháp luật; ban hành kế hoạch; phân công cơ quan chủ trì soạn thảo văn bản quy định chi tiết…

Hội nghị này nhằm tập trung quán triệt những điểm mới, nội dung trọng tâm và nhiệm vụ chủ yếu cần triển khai; chia sẻ, lắng nghe ý kiến về thuận lợi, khó khăn, vướng mắc gặp phải trong quá trình triển khai thực hiện các quy định của pháp luật. Đồng thời, củng cố niềm tin cho người dân, doanh nghiệp vào pháp luật; giúp cán bộ, công chức nắm vững các quy định, tự tin, chủ động, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm trong thực thi công vụ; đặc biệt là quán triệt tư tưởng đổi mới tư duy xây dựng pháp luật gắn với tổ chức thi hành pháp luật trong giai đoạn mới.

Thủ tướng đề nghị cần đẩy mạnh hơn nữa việc thực hiện yêu cầu “gắn kết chặt chẽ giữa xây dựng pháp luật với tổ chức thi hành pháp luật, bảo đảm pháp luật được thực hiện công bằng, nghiêm minh, nhất quán, kịp thời, hiệu lực, hiệu quả” theo tinh thần Văn kiện Đại hội XIII của Đảng, Nghị quyết số 27-NQ/TW về tiếp tục xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Đồng thời phản ánh cụ thể, khách quan công tác chuẩn bị và kế hoạch triển khai, thẳng thắn chỉ ra những khó khăn, vướng mắc, từ đề xuất các giải pháp khả thi, thiết thực để đưa luật, nghị quyết vào cuộc sống, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, hoàn thành mục tiêu Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng.

Thủ tướng Chính phủ và Chủ tịch Quốc hội đồng chủ trì Hội nghị triển khai thi hành các Luật, Nghị quyết của Quốc hội
Hội nghị do Chính phủ, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, các cơ quan liên quan tổ chức, được kết nối trực tuyến toàn quốc tới trụ sở UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương. Ảnh: Baochinhphu.vn

Quán triệt tư tưởng đổi mới quy trình xây dựng pháp luật gắn với việc thi hành pháp luật, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn cho biết, tại Phiên khai mạc Kỳ họp thứ 8 vừa qua, Tổng Bí thư Tô Lâm đã có bài phát biểu quan trọng, trong đó nhấn mạnh yêu cầu phải “đổi mới mạnh mẽ công tác lập pháp” nhằm đáp ứng yêu cầu phát triển của đất nước trong kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc; đáp ứng mong đợi của cử tri, nhân dân, cộng đồng doanh nghiệp. Chủ tịch Quốc hội cũng có văn bản gửi các vị đại biểu Quốc hội về việc thực hiện yêu cầu này.

Ngay tại Kỳ họp thứ 8 các cơ quan đã triển khai đồng bộ các giải pháp đổi mới tư duy xây dựng pháp luật, thể hiện trong tất cả các khâu: Trình dự án, thẩm tra, tiếp thu, chỉnh lý, hoàn thiện các dự thảo luật, nghị quyết trình Quốc hội cho ý kiến và thông qua. Những kết quả, hiệu quả đạt được là rất tích cực. Đặc biệt là sự đổi mới sâu sắc về tư duy và phương thức tiến hành công tác lập pháp. Các luật ngắn gọn, rõ ràng, chỉ quy định những vấn đề thuộc thẩm quyền của Quốc hội, tạo điều kiện thuận lợi, giao quyền chủ động, linh hoạt cho Chính phủ trong quá trình tổ chức thực hiện luật.

Trong số các luật được thông qua tại Kỳ họp thứ 8 có những luật mới, khó, có nội dung phức tạp nhưng đã được Quốc hội xem xét, thông qua ngay trong một kỳ họp mà thông thường phải theo quy trình hai kỳ họp như Luật Đầu tư công, Luật Điện lực, Luật Dữ liệu…

Các luật, nghị quyết được thông qua đã thể hiện phân cấp, phân quyền mạnh mẽ với phương châm “địa phương quyết, địa phương làm, địa phương chịu trách nhiệm”, chuyển tư duy từ xây dựng pháp luật thiên về quản lý sang kết hợp hài hòa giữa quản lý hiệu quả với kiến tạo phát triển, thúc đẩy đổi mới sáng tạo, như Luật Đầu tư công, Luật sửa 4 luật trong lĩnh vực đầu tư, Luật sửa 9 luật trong lĩnh vực tài chính, ngân sách….

Các luật, nghị quyết được sửa đổi, ban hành cũng bám sát yêu cầu triệt để cải cách thủ tục hành chính, tạo thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp, nhất là thí điểm chính sách mới, tập trung tháo gỡ khó khăn, vướng mắc như: Nghị quyết thí điểm xử lý vật chứng, tài sản trong quá trình điều tra, truy tố, xét xử một số vụ việc, vụ án hình sự; Nghị quyết thí điểm thực hiện dự án nhà ở thương mại thông qua thỏa thuận về nhận quyền sử dụng đất hoặc đang có quyền sử dụng đất; Nghị quyết về cơ chế, chính sách đặc thù để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc đối với các dự án, đất đai trong kết luận thanh tra, kiểm tra, bản án tại Thành phố Hồ Chí Minh, thành phố Đà Nẵng và tỉnh Khánh Hòa...

Với tinh thần xây dựng luật ngắn gọn để đảm bảo tính ổn định, giá trị lâu dài, trong quá trình tiếp thu, chỉnh lý, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chính phủ đã chỉ đạo các cơ quan rà soát, đưa ra khỏi dự thảo các luật, nghị quyết nhiều quy định cụ thể thuộc thẩm quyền của Chính phủ, các Bộ, ngành và chính quyền địa phương. Nhiều luật sau quá trình tiếp thu, chỉnh lý đã giảm đáng kể số lượng các chương, điều, khoản so với dự thảo trình ban đầu như: Luật Công chứng giảm 2 chương, 3 điều, Luật Điện lực giảm 49 điều, Luật Việc làm giảm 36 điều, Luật Nhà giáo giảm 21 Điều; Luật Đầu tư công giảm 9 Điều; Luật Quy hoạch đô thị và Nông thôn giảm 6 Điều; Luật dữ liệu giảm 5 Điều …

Thủ tướng Chính phủ và Chủ tịch Quốc hội đồng chủ trì Hội nghị triển khai thi hành các Luật, Nghị quyết của Quốc hội
Các Phó thủ tướng Chính phủ tham dự Hội nghị. Ảnh: Baochinhphu.vn

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn cho biết, qua rà soát sơ bộ, hiện có gần 700 nội dung được giao trong 18 luật và 10 nghị quyết được Quốc hội thông qua tại Kỳ họp thứ 8 cần được Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, các Bộ, cơ quan ở trung ương và chính quyền địa phương quy định chi tiết.

Đặc biệt, với việc nghiên cứu, đề xuất sửa đổi, ban hành mới các luật, nghị quyết để thực hiện chủ trương sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy, dự kiến có khoảng 4.922 văn bản chịu sự tác động của việc sắp xếp tổ chức bộ máy, trong đó có 167 luật, 9 nghị quyết của Quốc hội, 10 pháp lệnh, 2 nghị quyết của Uỷ ban Thường vụ Quốc hội, 829 nghị định, 271 quyết định của Thủ tướng Chính phủ, 1 chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ, 3.642 văn bản cấp bộ.

Đối với việc ban hành văn bản quy định chi tiết thi hành các luật, nghị quyết thông qua tại Kỳ họp thứ 8, do số lượng nội dung, văn bản quy định chi tiết cần được ban hành khá nhiều, riêng đối với 18 luật, Chính phủ, các Bộ cần ban hành 127 văn bản, một số luật, nghị quyết có hiệu lực thi hành ngay từ đầu năm 2025, Chủ tịch Quốc hội đề nghị từng Bộ, cơ quan được giao chủ trì soạn thảo cần bám sát yêu cầu tại Quyết định của Thủ tướng Chính phủ, tập trung chỉ đạo để xây dựng, ban hành văn bản đúng tiến độ, đảm bảo chất lượng.

Cho rằng, trong bối cảnh sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy, không tránh khỏi có sự xáo trộn nhất định trong tổ chức, hoạt động của một số Bộ, cơ quan, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn đề nghị Chính phủ chỉ đạo các cơ quan được giao chủ trì soạn thảo, ban hành văn bản không để gián đoạn công tác xây dựng, ban hành văn bản. Sau sắp xếp, cơ quan mới tiếp nhận nhiệm vụ cần kế thừa kết quả, khẩn trương hoàn thiện hồ sơ trình ban hành hoặc ban hành theo thẩm quyền để đảm bảo văn bản quy định chi tiết có hiệu lực thi hành đúng thời hạn.

Về việc triển khai Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2025 gắn với chuẩn bị Kỳ họp thứ 9, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn cho biết, đây là kỳ họp cũng có khối lượng công tác lập pháp rất lớn. Dự kiến, Quốc hội sẽ xem xét, thông qua 11 luật, 2 nghị quyết và cho ý kiến lần đầu đối với 15 dự án luật, chưa kể còn một số dự án Chính phủ đang xem xét để tiếp tục đề nghị bổ sung vào Chương trình.

Sau kỳ họp bất thường cuối tháng 2-2025 chỉ còn hơn 2 tháng là bước vào Kỳ họp thứ 9, Chủ tịch Quốc hội đề nghị Chính phủ chỉ đạo các Bộ phối hợp chặt chẽ với các cơ quan của Quốc hội ngay từ tháng 12-2024 để tổ chức nghiên cứu, tiếp thu ý kiến, chỉnh lý các dự thảo luật đã được Quốc hội cho ý kiến tại Kỳ họp thứ 8. Đồng thời tập trung chuẩn bị, hoàn thiện các dự án được giao chủ trì soạn thảo để Chính phủ trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, cho ý kiến tại các phiên họp tháng 2 và 3-2025, tránh để dồn vào các phiên họp sát thời gian khai mạc Kỳ họp thứ 9.

Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh, trong quá trình nghiên cứu, soạn thảo, đề nghị các cơ quan tiếp tục quán triệt, thực hiện nghiêm túc yêu cầu về đổi mới tư duy lập pháp, xây dựng luật ngắn gọn, đúng thẩm quyền của Quốc hội, không luật hóa quy định của nghị định, thông tư, bảo đảm luật có tính ổn định, có giá trị lâu dài. Những vấn đề thực tiễn biến động thường xuyên thì giao cho Chính phủ, các Bộ, ngành, địa phương quy định để linh hoạt trong điều hành, phù hợp với thực tiễn.

Thủ tướng Chính phủ và Chủ tịch Quốc hội đồng chủ trì Hội nghị triển khai thi hành các Luật, Nghị quyết của Quốc hội
Các Phó chủ tịch Quốc hội tham dự Hội nghị. Ảnh: Baochinhphu.vn

Cùng với đó, đẩy mạnh phân cấp, phân quyền; triệt để cải cách thủ tục hành chính, kịp thời tháo gỡ vướng mắc, giải quyết các vấn đề thực tiễn đặt ra, lấy người dân, doanh nghiệp làm trung tâm, chủ thể; chú trọng bảo đảm tính đồng bộ, thống nhất của hệ thống pháp luật, sự nhất quán về chính sách, coi trọng chất lượng, không chạy theo số lượng. Đồng thời kiểm soát quyền lực, phòng chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực trong công tác xây dựng pháp luật; kịp thời sửa đổi Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật để đáp ứng yêu cầu đổi mới tư duy xây dựng pháp luật; tiếp tục thực hiện đồng bộ, có hiệu quả các giải pháp theo Nghị quyết số 27 của Trung ương về xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam trong giai đoạn mới.

Trên tinh thần phối hợp chặt chẽ, thực chất, hiệu quả giữa Chính phủ và Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chủ tịch Quốc hội đề nghị Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân, các Đoàn đại biểu Quốc hội ở địa phương tăng cường phối hợp trong việc khẩn trương ban hành văn bản theo thẩm quyền để cụ thể hóa luật, nghị quyết của Quốc hội, văn bản của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ phù hợp với tình hình địa phương. Cùng với đó cần gắn kết chặt chẽ công tác xây dựng pháp luật với tổ chức thi hành pháp luật và giám sát việc thực hiện để luật, nghị quyết nhanh chóng đi vào cuộc sống và phát huy hiệu quả kiến tạo phát triển, góp phần tháo gỡ khó khăn, thúc đẩy phát triển kinh tế xã hội của từng địa phương cũng như cả nước.

Qua đó, phấn đấu hoàn thành cao nhất các mục tiêu, chỉ tiêu Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng và Nghị quyết của Đảng bộ các địa phương; chuẩn bị tốt nhất cho việc tổ chức Đại hội đại biểu các cấp tiến tới Đại hội XIV của Đảng; chuẩn bị bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XVI và đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2026-2031…

Thông tin về hội nghị sẽ tiếp tục được cập nhật...