Ngày 29/4, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính và đoàn công tác đi kiểm tra hiện trường, động viên cán bộ, công nhân đang làm việc trên công trường, đốc thúc một số dự án thành phần thuộc tuyến cao tốc Bắc - Nam phía đông giai đoạn 2021-2025, đi qua địa bàn các tỉnh Khánh Hòa, Bình Định, Phú Yên và cao tốc Khánh Hòa - Buôn Ma Thuột.
Cùng đi với Thủ tướng có lãnh đạo các bộ, ngành, cơ quan Trung ương, các tỉnh có các dự án cao tốc đi qua.
Tại các dự án, Thủ tướng biểu dương đội ngũ cán bộ, công nhân đang hăng say làm việc và đề nghị tiếp tục phát huy tinh thần "vượt nắng, thắng mưa", "tăng ca, tăng kíp", "ăn tranh thủ, ngủ khẩn trương", "làm việc 3 ca, 4 kíp, xuyên lễ, xuyên Tết"; nâng cao chất lượng, bảo đảm kỹ thuật, mỹ thuật, an toàn, vệ sinh môi trường các dự án, làm tốt việc phòng chống tham nhũng, tiêu cực, xử lý nghiêm các sai phạm nếu có; thay thế ngay các nhà thầu không bảo đảm yêu cầu công việc.
Dự án đầu tiên được Thủ tướng tới kiểm tra tình hình thi công là dự án Vân Phong - Nha Trang thuộc tuyến cao tốc Bắc - Nam phía đông giai đoạn 2021-2025. Điểm kiểm tra là nút giao với Quốc lộ 26, nằm trên địa bàn tỉnh Khánh Hòa.
Dự án thành phần đoạn Vân Phong - Nha Trang dài hơn 83 km, đi qua 4 huyện, thị xã: Vạn Ninh, Ninh Hòa, Diên Khánh và Khánh Vĩnh thuộc tỉnh Khánh Hòa. Dự án có tổng mức đầu tư 11.808 tỷ đồng; khởi công tháng 1/2023, hoàn thành theo hợp đồng tháng 12/2025.
Đến nay, công tác giải phóng mặt bằng cơ bản đáp ứng yêu cầu, đã bàn giao 83,03 km/83,35 km, đạt 99,7%, chỉ còn khoảng 0,32 km tuyến chính; đã hoàn thành 6/6 khu tái định cư, bàn giao cho 203/203 hộ dân. Tuy nhiên, việc di dời hạ tầng thiết yếu như công trình điện còn nhiều khó khăn, các cơ quan và tỉnh Khánh Hòa đang rất nỗ lực tháo gỡ.
Về thi công, theo báo cáo, ngay từ đầu dự án, với sự chỉ đạo quyết liệt của Chính phủ, Bộ Giao thông vận tải và Ban Quản lý dự án 7, các nhà thầu của dự án đều là các nhà thầu mạnh, chuyên nghiệp như Tập đoàn Sơn Hải đã tập trung chủ động tìm kiếm, xử lý vướng mắc về nguồn vật liệu thi công ngay, các nhà thầu đã chủ động tự sản xuất, đặt hàng và vận chuyển tập kết vật tư, vật liệu tránh được việc khan hiếm, ép giá. Các nhà thầu chủ động tập trung thiết bị, nhân lực, đẩy nhanh tiến độ 3 ca, 4 kíp trong mùa khô, do vậy sản lượng của dự án đến nay vượt so với kế hoạch hợp đồng khoảng 5%.
Trong đó, nguồn vật liệu xây dựng, bãi đổ thải không có vướng mắc, cơ bản đáp ứng tiến độ. Trong đó vật liệu đá nhu cầu 2,1 triệu m3, phương án tận dụng từ đào đá nền đường và sử dụng đá từ 9 mỏ đang khai thác. Vật liệu cát nhu cầu khoảng 0,3 triệu m3 để làm bê tông, sử dụng từ nguồn mỏ thương mại. Vật liệu đất đắp nhu cầu khoảng 7,26 triệu m3; hiện nay đang khai thác 17/17 mỏ với tổng trữ lượng khoảng 7,64 triệu m3, nhà thầu đang trình bổ sung 1 mỏ đất để dự phòng.
Các nhà thầu đã huy động 42/42 mũi thi công, 1.020 thiết bị và 1.877 nhân lực đồng loạt trên toàn bộ tuyến đường. Lũy kế sản lượng đến nay là 3.451/7.138 tỷ đồng, đạt 50% giá trị hợp đồng, vượt 5% so với kế hoạch hợp đồng. Sản lượng thực hiện của từng nhà thầu cơ bản đều vượt tiến độ.
Thủ tướng biểu dương Ban Quản lý dự án, các nhà thầu đã chủ động, tích cực triển khai dự án, ngày càng có thêm kinh nghiệm từ các dự án trước.
Thủ tướng yêu cầu lấy mốc 30/4/2025 cơ bản hoàn thành dự án để điều chỉnh rút ngắn tiến độ; tiếp tục phát huy tinh thần "vượt nắng, thắng mưa", "tăng ca, tăng kíp", "ăn tranh thủ, ngủ khẩn trương", "làm việc 3 ca, 4 kíp, xuyên lễ, xuyên Tết"; nâng cao chất lượng, bảo đảm kỹ thuật, mỹ thuật, an toàn, vệ sinh môi trường.
Về các vướng mắc giải phóng mặt bằng, Thủ tướng yêu cầu địa phương và EVN khẩn trương xử lý, giải quyết dứt điểm; lưu ý EVN điều chuyển trang thiết bị từ các dự án khác cho việc di dời công trình điện phục vụ dự án này, không để "chờ" thiết bị.
Cùng với đó, Thủ tướng lưu ý rà soát lại, làm tốt việc phòng chống tham nhũng, tiêu cực.
Bộ Giao thông vận tải tạo thuận lợi, khuyến khích các địa phương quy hoạch, mở các nút giao phù hợp để tận dụng tối đa lợi thế của tuyến đường cao tốc, tạo không gian phát triển mới, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội.
Trên công trường, nhà thầu Lizen báo cáo Thủ tướng Chính phủ đang rút ngắn kế hoạch 6 tháng, sẵn sàng hỗ trợ các đơn vị khác; tập trung nguồn lực, phối hợp chặt chẽ với chính quyền địa phương. Lãnh đạo Bộ Giao thông vận tải cho biết đang phối hợp chặt chẽ với tỉnh Khánh Hòa giải quyết vấn đề giải phóng mặt bằng, xây dựng lại tiến độ. Lãnh đạo tỉnh Khánh Hòa cam kết với Thủ tướng Chính phủ quyết tâm giải quyết xong trong tháng 5 này vấn đề giải phóng mặt bằng.
* Tiếp đó, đoàn công tác di chuyển tới vị trí nút giao giữa dự án cao tốc Vân Phong – Nha Trang và cao tốc Khánh Hòa – Buôn Ma Thuột.
Dự án cao tốc Khánh Hòa - Buôn Ma Thuột giai đoạn 1 dài 117,5 km, qua 2 tỉnh Khánh Hòa (khoảng 32, 7km) và tỉnh Đắk Lắk (khoảng 84,8 km) với quy mô 4 làn xe, chia làm 3 dự án thành phần, tương ứng 3 đoạn.
Dự án thành phần 1 do UBND tỉnh Khánh Hòa làm cơ quan chủ quản, tổng mức đầu tư 5.333 tỷ đồng; dự án 2 do Bộ GTVT làm cơ quan chủ quản (10.436 tỷ đồng), dự án 3 do UBND tỉnh Đắk Lắk làm cơ quan chủ quản (6.165 tỷ đồng).
Theo tiến độ dự kiến, dự án cơ bản hoàn thành một số đoạn tuyến có lưu lượng giao thông lớn năm 2025, cơ bản hoàn thành toàn tuyến năm 2026 và hoàn thành đưa vào khai thác đồng bộ toàn dự án năm 2027.
Đến nay, giải phóng mặt bằng dự án 1 đạt 74%, dự án 2 đạt 72%, riêng dự án 3 đạt tới 98%. Dự kiến nhu cầu vật liệu thông thường cần khoảng 3,3 triệu m3 đất đắp, 1,7 triệu m3 cát, 4 triệu m3 đá. Khảo sát cho thấy khả năng cung cấp vật liệu cơ bản đáp ứng nhu cầu.
Về thi công, luỹ kế sản lượng đến nay là 684 tỷ /17.033 tỷ đồng đạt khoảng 4% giá trị các hợp đồng, cơ bản đang bám sát tiến độ. Năm 2023 dự án đã giải ngân là 3.261 / 3.313 tỷ đồng đạt 98%; năm 2024 dự án đã giải ngân là 635 / 4.176 tỷ đồng đạt 15%.
Thủ tướng nhấn mạnh dự án đường bộ cao tốc Khánh Hòa - Buôn Ma Thuột có ý nghĩa quan trọng, kết nối 2 vùng Tây Nguyên và Nam Trung Bộ; công trình hoàn thành sớm ngày nào người dân sớm hưởng lợi ngày đó; Tây Nguyên - Nam Trung Bộ có thêm điều kiện phát triển ngày đó.
Thủ tướng yêu cầu 2 tỉnh Khánh Hòa và Đắk Lắk giải phóng mặt bằng nhanh, khuyến khích tái định cư tại chỗ và có thể bố trí nơi ở tạm, bảo đảm người dân có nơi ở mới tốt hơn hoặc bằng nơi ở cũ.
Nghe báo cáo về vướng mắc liên quan phương án tài chính dự án BOT Quốc lộ 26 nếu xây nút giao liên thông giữa cao tốc Khánh Hòa – Buôn Ma Thuột với Quốc lộ 26, Thủ tướng đồng ý về chủ trương xây dựng nút giao liên thông, tinh thần cần làm ngay nút giao để thuận tiện thi công cùng dự án; nhấn mạnh yêu cầu đặt bài toán tổng thể lên trên, phương án nào tốt hơn, có lợi hơn cho dân, cho nước thì làm, có phương án xử lý hài hòa các vấn đề liên quan lợi ích nhà đầu tư.
Thủ tướng cũng yêu cầu các cơ quan liên quan khẩn trương xử lý vướng mắc, hoàn thành các thủ tục liên quan đến rừng, xử lý tài sản tận thu và các thủ tục liên quan, kịp thời bàn giao mặt bằng để triển khai thi công.
Trước đề nghị của Thủ tướng, tập đoàn Sơn Hải đại diện các nhà thầu thi công cam kết sẽ nỗ lực rút ngắn tiến độ dự án 6 tháng.
* Chiều cùng ngày, trên địa bàn tỉnh Phú Yên, Thủ tướng và đoàn công tác thị sát dự án cao tốc Chí Thạnh – Vân Phong.
Dự án Chí Thạnh - Vân Phong thuộc tuyến cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2021 – 2025 dài hơn 48 km; đi qua 05 huyện, thị xã, thành phố: Tuy An, Tuy Hoà, Phú Hoà, Tây Hoà và Đông Hoà thuộc tỉnh Phú Yên.
Dự án do Ban Quản lý dự án 7 (Bộ Giao thông vận tải) làm chủ đầu tư. Tổng mức đầu tư 10.733 tỷ đồng; khởi công tháng 1/2023, hoàn thành theo hợp đồng tháng 12/2025.
Về giải phóng mặt bằng, địa phương đã bàn giao 48/48,05 km, đạt 99,9%, hiện chỉ còn vướng 50m, dự kiến trước ngày 15/5/2024 sẽ hoàn thành. Đã thi công xong 06 khu tái định cư và các hộ dân đang xây nhà. Về di dời công trình hạ tầng kỹ thuật, đã di dời được 184/290 trụ điện các loại, còn lại 106/290 trụ điện chưa di dời.
Dự án có nhu cầu 0,96 triệu m3 đá, 1,73 triệu m3 cát, hiện đã cơ bản đáp ứng; còn 5,3 triệu m3 đất, các mỏ hiện đáp ứng khoảng 55% nhu cầu, các mỏ còn lại các nhà thầu đang thực hiện các thủ tục, dự kiến cuối tháng 5/2024 có thể khai thác.
Ngay từ đầu dự án, các nhà thầu của dự án đều là các nhà thầu mạnh, chuyên nghiệp, mặc dù còn khó khăn về vật liệu đắp nhưng đã tập trung thi công các hạng mục ít phụ thuộc như cầu, hầm, cống… các nhà thầu đã chủ động tự sản xuất, đặt hàng và vận chuyển tập kết vật tư, vật liệu tránh được việc khan hiếm.
Các nhà thầu đã huy động 45/45 mũi thi công với 702 thiết bị, 1.660 nhân lực đồng loạt trên toàn bộ tuyến đường. Sản lượng của dự án đến nay vượt so với kế hoạch khoảng 0,3%. Riêng Hầm Tuy An đã khoan đào hầm 690/1.020m, đạt 67,64%. Lũy kế giải ngân từ đầu dự án đến nay: 4.724,77/6.597,55 tỷ đồng đạt 71,61%.
Thăm hỏi cán bộ, kỹ sư, công nhân, người lao động đang thi công trên công trường thi công hầm đường bộ Tuy An thuộc dự án do tập đoàn Đèo Cả thực hiện, Thủ tướng Chính phủ biểu dương tinh thần hăng say lao động của cán bộ, kỹ sư, công nhân trên công trường vì sự phát triển của đất nước; Bộ Giao thông, Ban Quản lý dự án 7 và tỉnh Phú Yên đã phối hợp, triển khai hiệu quả các phần việc liên quan dự án.
Thủ tướng yêu cầu các bộ, ngành, đơn vị và tỉnh Phú Yên tiếp tục phối hợp xử lý kịp thời các vấn đề phát sinh, phấn đấu hoàn thành dự án Chí Thạnh – Vân Phong vào dịp kỷ niệm 80 năm Quốc khánh 2/9 (2025).
Cụ thể, Thủ tướng yêu cầu khẩn trương xử lý những điểm có nền đất yếu bảo đảm yêu cầu chất lượng; nhanh chóng hoàn tất thủ tục chuyển đổi đất rừng, việc di dời công trình kỹ thuật; tranh thủ thời tiết thuận lợi tập trung thi công cầu Đà Rằng trước mùa mưa lũ và áp dụng các biện pháp kỹ thuật để thông hầm Tuy An trước thời hạn; nghiên cứu, xây dựng các nút giao nhằm phát huy tối đa hiệu quả tuyến cao tốc, tạo không gian phát triển mới, song phải có cảnh quan kiến trúc đẹp, là điểm nhấn du lịch.
Thủ tướng nhất trí xem xét đề xuất của tập đoàn Đèo Cả về việc bổ sung các hạng mục kỹ thuật trong các hầm đường bộ; xây dựng các hầm đường bộ phải là hầm đôi để đảm bảo an toàn giao thông; tổ chức quản lý, vận hành giao thông thông minh; xây dựng các trạm dừng nghỉ và công trình phụ trợ đảm bảo các tiêu chuẩn, tiêu chí đường bộ cao tốc mà Bộ Giao thông vận tải vừa ban hành.
Thủ tướng giao các cơ quan rà soát, bố trí nguồn vốn dự phòng để triển khai xây dựng ngay ống thứ hai của hầm Tuy An theo hình thức phù hợp, có thể hợp tác công tư.
Thay mặt các đơn vị, Bộ trưởng Giao thông vận tải Nguyễn Văn Thắng báo cáo Thủ tướng Chính phủ sẽ nỗ lực rút ngắn tiến độ, hoàn thành dự án vào dịp 2/9/2025. Bí thư Tỉnh ủy Phú Yên Phạm Đại Dương cam kết cả hệ thống chính trị của tỉnh sẽ vào cuộc để bảo đảm công tác giải phóng mặt bằng, cung cấp nguyên vật liệu và bảo đảm an ninh, an toàn cho dự án. Riêng với hầm Tuy An, Ban Quản lý dự án 7 cho biết đang phấn đấu thông hầm sớm từ 1 đến 2 tháng so với dự kiến.
* Tiếp đó, Thủ tướng di chuyển ra tỉnh Bình Định, khảo sát dự án Hoài Nhơn - Quy Nhơn thuộc tuyến đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2021 – 2025.
Dự án dài 70 km, đi qua 6 huyện, thị xã (thị xã Hoài Nhơn, huyện Hoài Ân, huyện Phù Mỹ, huyện Phù Cát, huyện Tây Sơn và thị xã An Nhơn) thuộc tỉnh Bình Định. Do Ban Quản lý dự án 85 (thuộc Bộ Giao thông vận tải) làm chủ đầu tư, tổng mức đầu tư của dự án là hơn 12.400 tỷ đồng; khởi công ngày 01/01/2023, hoàn thành ngày 30/9/2025.
Công tác giải phóng mặt bằng đến nay cơ bản đáp ứng yêu cầu, đã bàn giao 100%; hoàn thành 22/24 khu tái định cư. Đã hoàn thành di dời 150/165 vị trí công trình hạ tầng kỹ thuật. Nhu cầu của dự án khoảng 2,67 triệu m3 đá, 1,66 triệu m3 cát, 7,9 triệu m3 đất, các mỏ cơ bản đáp ứng được nhu cầu.
Các nhà thầu đã huy động 103/103 mũi thi công với 637 thiết bị, 1.355 nhân sự đồng loạt trên toàn bộ tuyến đường, lũy kế sản lượng đạt 30,82% hợp đồng, nhanh 0,28% so với tiến độ dự án. Hiện các nhà thầu đang nỗ lực đẩy nhanh tiến độ thi công, nếu công tác giải phóng mặt bằng kịp thời, thời tiết thuận lợi thì có thể phấn đấu đưa vào khai thác trước thời hạn.
Thủ tướng Phạm Minh Chính biểu dương các bộ ngành, ban quản lý dự án, nhà thầu và tỉnh Bình Định đã làm rất tốt việc giải phóng mặt bằng và triển khai thi công dự án; đề nghị thời gian tới các nhà thầu tiếp tục tăng cường nhân lực, máy móc để đẩy nhanh tiến độ, nâng cao chất lượng, bảo đảm kỹ thuật, mỹ thuật, an toàn lao động, vệ sinh môi trường cho dự án, phòng chống tham nhũng, tiêu cực.
Thủ tướng yêu cầu tỉnh Bình Định và các cơ quan liên quan hoàn thành sớm việc giải phóng mặt bằng, sớm giải quyết một số vị trí đang còn vướng mắc, bàn giao mặt bằng cho các nhà thầu thi công.
Bộ Tài nguyên và Môi trường phối hợp chặt chẽ với các cơ quan liên quan trong việc trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, quyết định điều chỉnh chủ trương chuyển mục đích sử dụng rừng, đất rừng và đất trồng lúa nước từ hai vụ trở lên của dự án xây dựng công trình đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2021 – 2025.
Thủ tướng biểu dương và đề nghị các cơ quan tiếp tục tạo điều kiện, khuyến khích nhà thầu tập đoàn Sơn Hải áp dụng các biện pháp kỹ thuật, công nghệ hiện đại để nâng chất lượng, tiến độ mà không làm tăng chi phí trong thi công dự án.
Thủ tướng đề nghị các chủ thể liên quan cùng nỗ lực để cố gắng 30/4/2025, chậm nhất là 30/6/2025 hoàn thành dự án Hoài Nhơn – Quy Nhơn, góp phần thông tuyến cao tốc từ Quảng Ngãi tới TPHCM trong năm 2025, với tinh thần "tất cả vì lợi ích quốc gia, dân tộc", "tất cả vì miền Nam ruột thịt".
* Trước đó, chiều 28/4, Thủ tướng Phạm Minh Chính dự lễ khánh thành cao tốc Cam Lâm - Vĩnh Hảo và thông xe đưa vào khai thác cao tốc Diễn Châu - Bãi Vọt (đoạn từ Diễn Châu đến Quốc lộ 46B).
Nhân dịp này, Thủ tướng ghi nhận, biểu dương, đánh giá cao, cảm ơn các nhà thầu tư vấn, thi công, giám sát, các cán bộ, kỹ sư, công nhân đã và đang làm việc trên tất cả các công trình cao tốc trên cả nước với tinh thần "vượt nắng, thắng mưa", "tăng ca, tăng kíp", "ăn tranh thủ, ngủ khẩn trương", "làm việc 3 ca, 4 kíp, xuyên lễ, xuyên Tết"; các chủ thể liên quan "chỉ bàn làm, không bàn lùi" với tinh thần yêu nước nồng nàn, tất cả vì lợi ích quốc gia, dân tộc, nhân dân; để hoàn thành các dự án bảo đảm tiến độ, nâng cao chất lượng, kỹ thuật, mỹ thuật, an toàn, vệ sinh môi trường, phòng chống tham nhũng, tiêu cực.
Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng đặt mục tiêu phấn đấu đến năm 2025, cả nước sẽ có khoảng 3.000 km đường bộ cao tốc và hoàn thành tuyến đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía đông; phấn đấu đến năm 2030, cả nước sẽ có khoảng 5.000 km đường bộ cao tốc.
Đến nay, tổng chiều dài các tuyến cao tốc trên cả nước đưa vào khai thác đã đạt hơn 2.000 km. Trong khi đó, đến tháng 6/2021, cả nước mới có hơn 900 km cao tốc (đạt được trong hơn 20 năm trước đó). Như vậy, từ đầu nhiệm kỳ tới nay, cả nước đã đưa vào khai thác thêm khoảng 1.100 km cao tốc.
