50 năm quan hệ ngoại giao Việt Nam - Đức: Hợp tác kinh tế - Trụ cột vững chắc

Ngày 23/9/1975 đánh dấu sự kiện lịch sử khi Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam và Cộng hòa Liên bang Đức chính thức thiết lập quan hệ ngoại giao. Trải qua nửa thế kỷ, mối quan hệ giữa hai quốc gia đã không ngừng phát triển mạnh mẽ, toàn diện và hiệu quả, đặc biệt trong các lĩnh vực kinh tế.

Theo số liệu của Cục Hải quan Việt Nam, tính đến hết tháng 4 năm 2025, kim ngạch thương mại hai chiều Việt Nam - Đức đạt 4,495 tỷ USD, tăng 23,3% so với 4 tháng đầu năm 2024. Trong đó, xuất khẩu của Việt Nam sang Đức đạt trên 3,289 tỷ USD và nhập khẩu đạt trên 1,2 tỷ USD, lần lượt tăng 27,84% và 12,41% so với cùng kỳ năm 2024.

Về xuất khẩu, tất cả các nhóm hàng xuất khẩu của Việt Nam sang Đức 4 tháng đều ghi nhận tăng trưởng dương. Trong đó, nhóm hàng vật liệu xây dựng tăng 86,8% so với cùng kỳ năm trước.

Với nhóm nông thủy sản, kim ngạch xuất khẩu nhóm hàng này đạt trên 823,73 triệu USD, tăng 74,03% trong đó hầu hết tất cả các mặt hàng có ghi nhận xuất khẩu trong nhóm này đều đạt tăng trưởng dương, cụ thể cà phê đạt trên 628,12 triệu USD tăng 97,62%; thủy sản trên 64,45 triệu USD, tăng 11%; hạt điều đạt trên 47 triệu USD, tăng 22,68%; hạt tiêu đạt trên 49,33 triệu USD tăng 88,05%; rau quả đạt 25,43 triệu USD tăng 28,11%.

Với nhóm hàng chế biến chế tạo, kim ngạch xuất khẩu đạt 2,17 tỷ USD, tăng 16,23%, trong đó tăng mạnh ở mặt hàng máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện đạt trên 403,28 triệu USD, tăng 56,45%; máy móc thiết bị, dụng cụ phụ tùng khác đạt trên 470,67 triệu USD, tăng 17,37%; đặc biệt ghi nhận sự tăng trưởng trở lại của các mặt hàng xuất khẩu truyền thống là dệt may (trên 263,27 triệu USD, tăng 30,76%), giày dép (259,13 triệu USD, tăng 7,37%).

Về nhập khẩu, các mặt hàng nhập khẩu chính từ Đức vào Việt Nam trong 4 tháng qua đều tăng trưởng tốt, nhất là nhóm mặt hàng chế biến, chế tạo (trừ hóa chất).

Cụ thể: Máy móc, thiết bị, dụng cụ, phụ tùng khác (đạt 436,4 triệu USD, tăng 14%); Dược phẩm (đạt 145,5 triệu USD, tăng 39,8%); Hóa chất (đạt 110,6 triệu USD, giảm 6,9%); Sản phẩm hóa chất (đạt 82,6 triệu USD, tăng 9,4%); Máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện (đạt 56,3 triệu USD, tăng 16,9%); Sản phẩm từ chất dẻo (đạt 30,8 triệu USD, tăng 18,7%); Linh kiện, phụ tùng ô tô (đạt 24,2 triệu USD, tăng 59,3%).

Đức là đối tác quan trọng hàng đầu của Việt Nam trong Liên minh châu Âu (EU), đặc biệt trong lĩnh vực thương mại nông lâm thủy sản.

Kể từ khi Hiệp định Thương mại tự do giữa Việt Nam và Liên minh châu Âu (EVFTA) có hiệu lực vào tháng 8/2020, kim ngạch thương mại nông lâm thủy sản giữa hai nước đạt tăng trưởng ổn định. Riêng năm 2024, xuất khẩu nông lâm thủy sản từ Việt Nam sang Đức đạt 1,3 tỷ USD (tăng 32% so với 2023); nhập khẩu từ Đức đạt gần 200 triệu USD (tăng 23,9%).

Các mặt hàng xuất khẩu chủ lực của Việt Nam bao gồm cà phê, thủy sản, hạt điều, rau quả, gỗ và sản phẩm gỗ, chè và các sản phẩm thủ công mỹ nghệ từ mây tre cói, thảm..., được người tiêu dùng Đức và châu Âu ưa chuộng. Ngược lại, Việt Nam nhập khẩu từ Đức chủ yếu là sữa và sản phẩm sữa, thuốc bảo vệ thực vật, nguyên liệu phân bón, cao su,..

Theo đánh giá, các sản phẩm này mang tính bổ sung cho nhau và không có sự cạnh tranh trực tiếp. Đức hiện là thị trường nông sản lớn thứ 7 của Việt Nam, chiếm 2,1% tổng kim ngạch xuất khẩu nông lâm thủy sản. Nước này cũng là cửa ngõ quan trọng để hàng hóa Việt Nam tiếp cận thị trường EU với hơn 500 triệu dân và tổng nhu cầu nhập khẩu thực phẩm lên tới khoảng 160 tỷ Euro/năm.

Đức cũng là một nhà đầu tư lớn tại Việt Nam, với hơn 400 dự án đang hoạt động trong các lĩnh vực then chốt như công nghiệp chế tạo, công nghệ cao, năng lượng sạch và dịch vụ hậu cần. Nhiều tập đoàn lớn của Đức như Siemens, Bosch, Mercedes-Benz, Deutsche Bank đã góp phần tạo ra hàng nghìn việc làm và chuyển giao công nghệ tiên tiến cho Việt Nam.

Quan hệ giữa Việt Nam và Đức đang bước vào một giai đoạn phát triển mới, sâu sắc và toàn diện hơn bao giờ hết. Không chỉ là những đối tác kinh tế, hai quốc gia còn đang cùng nhau xây dựng một tầm nhìn chung cho tương lai – nơi hợp tác không chỉ giới hạn trong thương mại hay đầu tư, mà còn mở rộng đến giáo dục, công nghệ, môi trường, và phát triển con người. Từ nền tảng vững chắc của mối quan hệ hữu nghị và đối tác chiến lược, Việt Nam và Đức đang hướng đến một tương lai cùng phát triển bền vững, hài hòa và đổi mới sáng tạo.

Xuân Bắc