Khi các phương tiện như ôtô và xe tải đang ngày càng có khả năng tự hành tốt hơn, những con đường dành cho những chiếc xe này cũng trở nên thông minh hơn.
Sẽ đến lúc các thành phố trên thế giới áp dụng những công nghệ đường thông minh (smart road) để cải thiện quản lý giao thông, tiết kiệm năng lượng và tạo trải nghiệm lái xe an toàn hơn.
Những điều trên có vẻ khá xa xôi, nhưng những công nghệ hỗ trợ đường thông minh đang được đẩy mạnh phát triển và chúng sẽ sớm được ứng dụng trong cuộc sống thực.
Bãi đỗ xe thông minh
Nếu bạn sống trong một đô thị đông đúc, bạn sẽ biết việc tìm một chỗ đỗ xe khó khăn như thế nào, đặc biệt trong các giai đoạn cao điểm hoặc có sự kiện lớn.
Vấn đề này có thể được giải quyết bằng công nghệ đỗ xe thông minh. Ở nhiều thành phố, công nghệ này đã có mặt.
Smart Parking tại Australia là một công ty chuyên sản xuất các cảm biến đỗ xe đặc biệt được các thành phố, trung tâm mua sắm, sân bay và bãi đỗ xe tư nhân lắp đặt tại các khu vực đỗ xe.
Những cảm biến này phát hiện được tình trạng lấp đầy của những khu đó và gửi dữ liệu đến các máy chủ trung tâm của công ty.
Smart Parking sau đó sẽ tích hợp thông tin này với ứng dụng Google Maps, tạo bản đồ thời gian thực về các chỗ đỗ xe còn trống trong một khu vực nhất định cho người lái xe.
Bãi đỗ xe thông minh cũng quản lý các khoản thanh toán phí gửi xe, vì vậy người dùng không cần phải trả phí theo cách thủ công. Trong tương lai, những tính năng này có thể được tích hợp sẵn vào các phương tiện thông minh.
Bên cạnh đó, các công ty như Smart Parking cũng cung cấp dữ liệu cho các thành phố về hoạt động sử dụng bãi đậu xe. Dựa trên dữ liệu này, các thành phố có thể điều chỉnh chính sách, mức phí, cũng như biết nơi nào cần thêm chỗ đỗ xe.
Quản lý giao thông thông minh
Bãi đậu xe chỉ là một phần của vấn đề giao thông đô thị, vốn thường là một cơn ác mộng đối với các thành phố đông đúc.
Quản lý giao thông thông minh được kỳ vọng sẽ giúp người dùng tránh được những phiền phức của các vấn đề giao thông như ùn tắc, tai nạn.
Bằng cách liên tục theo dõi lưu lượng giao thông thông qua các cảm biến được lắp trong vệ đường, các hệ thống quản lý giao thông thông minh có thể điều khiển tín hiệu giao thông, thậm chí cả tình hình lưu thông của làn đường để đảm bảo rằng người lái xe chịu ít gián đoạn nhất.
Kiểu quản lý giao thông thông minh này không hoàn toàn là sản phẩm của tương lai, vì đã xuất hiện rất nhiều công nghệ cần thiết để hiện thực hóa chúng.
Một số lượng không nhỏ các thành phố đã sử dụng thiết bị cảm biến để phát hiện hoạt động giao thông trên vỉa hè, triển khai camera theo dõi và đèn giao thông được hẹn giờ.
Với công nghệ tiên tiến hơn trong tương lai, các cảm biến sẽ đa dạng và thông minh hơn. Mỗi loại cảm biến khác nhau sẽ giám sát các vấn đề khác nhau, chẳng hạn như lưu lượng phương tiện, chất lượng không khí, mức độ tiếng ồn...
Những cảm biến này có thể được đặt trong lòng đường hoặc vệ đường, trong bảng tín hiệu giao thông hoặc cột đèn.
Đại học Carnegie Mellon đã thực hiện một dự án thí điểm nhiều công nghệ tín hiệu giao thông thích ứng khác nhau, bao gồm các cảm biến chuyển động được gắn với các đèn tín hiệu giao thông ở thành phố Pittsburgh, bang Pennsylvania (Mỹ).
Kết quả là khu vực thử nghiệm ghi nhận khá nhiều cải thiện tích cực, như người dùng bớt được 40% thời gian dừng lại ở đèn giao thông, rút ngắn 26% thời gian di chuyển tương ứng cũng như giảm 21% lượng khí thải cho khu vực.
Biển báo giao thông thế hệ mới
Một số công ty đang nghiên cứu, phát triển màn hình, biển báo tín hiệu giao thông thông minh với một số cách tiếp cận khác nhau.
Cách tiếp cận đầu tiên là sử dụng sơn dạ quang cho các biển báo, vạch kẻ đường. Loại sơn này "sạc pin" vào ban ngày, sau đó các biển báo, tín hiệu được sơn dạ quang sẽ phát sáng trong khoảng 10 tiếng vào ban đêm.
Một cách tiếp cận khác là sử dụng sơn nhạy cảm với nhiệt độ cho các biển báo liên quan đến thời tiết, như đường trơn trượt trong mùa Đông lạnh giá.
Còn một cách tiếp cận nữa là gắn đèn LED trên đường thay vì sử dụng các biển báo trên cao hoặc bên đường truyền thống. Hãy tưởng tượng một con đường thông minh với các mũi tên được chiếu sáng, cảnh báo người lái xe về việc sắp thay đổi làn đường, giới hạn tốc độ hay những thông báo quan trọng theo thời gian thực từ cơ quan chức năng.
Công ty Valerann của Israel đang thử nghiệm một hệ thống giám sát đường bộ với các "đinh tán thông minh" không dây tại một trong những đường cao tốc đông đúc nhất của quốc gia - Ayalon.
Những "đinh tán" này chứa các cảm biến theo dõi tình trạng giao thông và đường sá, sau đó sẽ sáng lên theo các mẫu định sẵn để cung cấp thông tin theo thời gian thực cho tài xế như cảnh báo họ về tình trạng tắc đường, tai nạn hay điều kiện lái xe nguy hiểm sắp tới.
Lát đường bằng pin năng lượng Mặt Trời
Đường thông minh cần điện để cung cấp năng lượng cho các cảm biến và những tính năng đặc biệt của chúng. Do đó, việc sử dụng năng lượng Mặt Trời cho những con đường này hoàn toàn hợp lý.
Một số công ty đang nghiên cứu phát triển các tấm pin Mặt Trời bằng thủy tinh có thể được lắp dưới bề mặt đường. Năng lượng được tạo ra bởi các tấm pin này có thể cung cấp năng lượng cho hệ thống chiếu sáng đường, các cảm biến và các thiết bị khác cũng như làm tan băng tuyết.
Tuy nhiên, dù pin Mặt Trời đang trở nên phổ biến hơn, các nỗ lực xây dựng đường năng lượng Mặt Trời chưa mang tới thành công.
Công nghệ pin hiện tại không thể tạo ra đủ năng lượng để bù đắp chi phí cao của các tấm pin. Song vẫn có nhiều hy vọng điều này sẽ thay đổi trong tương lai, khi công nghệ năng lượng Mặt Trời trở nên tiên tiến hơn nữa.
Nhìn chung, bất kể công nghệ đường thông minh nào được phát triển, một điều chắc chắn là trải nghiệm lái xe của con người trong tương lai sẽ rất khác. Sẽ không lâu nữa trước khi những con đường thông minh trở thành một phần trong trải nghiệm lái xe hàng ngày của con người./.