Đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, đơn giản hóa thủ tục
Tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 10, sáng 7/11, dưới sự điều hành của Phó Chủ tịch Quốc hội Vũ Hồng Thanh, Quốc hội nghe Bộ trưởng Xây dựng và Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội trình bày Tờ trình và Báo cáo thẩm tra về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quy hoạch đô thị và nông thôn.
Trình bày Tờ trình, Bộ trưởng Xây dựng Trần Hồng Minh cho biết, việc ban hành dự án luật nhằm hoàn thiện hệ thống pháp luật về quy hoạch đô thị và nông thôn để thể chế hóa phù hợp với chủ trương, đường lối của Đảng, Nhà nước về đổi mới tư duy xây dựng pháp luật, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị, thực hiện chính quyền địa phương 2 cấp, phân quyền, phân cấp, đơn giản hóa thủ tục hành chính, cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh, phát triển kinh tế tư nhân, đáp ứng yêu cầu phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số; bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ của hệ thống pháp luật.
Luật này sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quy hoạch đô thị và nông thôn số 47/2024/QH15. Dự thảo luật được bố cục gồm 2 điều: Điều 1 về sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quy hoạch đô thị và nông thôn, gồm 38 khoản quy định nội dung sửa đổi, bổ sung.
Điều 2 về hiệu lực thi hành; trong đó, sửa đổi, bổ sung nội dung 16 điều để phù hợp pháp luật về quy hoạch, đất đai, xây dựng; phân định thẩm quyền; phân quyền, phân cấp phù hợp tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp và đơn giản hóa thủ tục hành chính; chỉnh lý kỹ thuật 21 điều, bãi bỏ 2 điều và giữ nguyên 20 điều.
Dự thảo luật gồm các nội dung cơ bản: Hoàn thiện để bảo đảm thống nhất, đồng bộ hệ thống pháp luật và phù hợp tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp; đẩy mạnh phân quyền, phân cấp; cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính; hoàn thiện các quy định liên quan nhằm tổ chức thực hiện thông suốt, hiệu quả.
Dự án Luật dự kiến trình Quốc hội xem xét, thông qua tại Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV và có hiệu lực từ ngày 1/1/2026.
Bảo đảm đủ các chỉ tiêu cần thiết cho công tác quản lý nhà nước
Thay mặt cơ quan thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội Phan Văn Mãi cho biết, Ủy ban nhất trí với cơ sở chính trị, pháp lý và thực tiễn của việc sửa đổi, bổ sung Luật Quy hoạch đô thị và nông thôn theo trình tự, thủ tục rút gọn với những quan điểm, mục đích đã nêu tại Tờ trình số 1009/TTr-CP. Hồ sơ dự án Luật đáp ứng yêu cầu theo quy định tại khoản 3 Điều 37 Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật.
Trong quá trình hoàn thiện dự thảo, Ủy ban đề nghị tiếp tục rà soát, bảo đảm tính đồng bộ, thống nhất với các dự án luật, dự thảo nghị quyết của Quốc hội liên quan được trình tại Kỳ họp thứ 10.
Đồng thời, đánh giá kỹ tác động của việc sửa đổi Luật Quy hoạch để tháo gỡ căn cơ vướng mắc, khó khăn, tránh phát sinh điểm nghẽn mới trong tổ chức thực hiện; bám sát chỉ đạo của Trung ương, Bộ Chính trị, Tổng Bí thư về Nghị quyết số 06-NQ/TW của Bộ Chính trị về quy hoạch, xây dựng, quản lý và phát triển bền vững đô thị Việt Nam và Nghị quyết số 19-NQ/TW về nông nghiệp, nông dân, nông thôn.
Về các cấp độ quy hoạch và trường hợp lập các cấp độ quy hoạch, nhiều ý kiến đề nghị Nhà nước chỉ phê duyệt Quy hoạch chung và Quy hoạch phân khu (1/2000), không phê duyệt Quy hoạch chi tiết, vì như vậy đã bảo đảm đủ các chỉ tiêu cần thiết cho công tác quản lý nhà nước, với thời hạn quy hoạch dài, ổn định, định hướng phát triển lâu dài.
Nếu giản lược cấp độ quy hoạch theo hướng “tích hợp” nội dung Quy hoạch phân khu trong Quy hoạch chung có thể khiến Quy hoạch chung trở nên phức tạp, kéo dài thời gian lập, tiềm ẩn phát sinh vướng mắc trong tổ chức thực hiện, nhất là trong bối cảnh sắp xếp đơn vị hành chính theo mô hình chính quyền 2 cấp.
Có ý kiến đề nghị Nhà nước chỉ phê duyệt Quy hoạch chi tiết đối với các dự án, công trình đặc biệt quan trọng, công trình hạ tầng kỹ thuật khung, khu vực có vai trò chính trị, văn hóa, lịch sử, quốc phòng, an ninh.
Đối với quy hoạch chung thành phố, nhiều ý kiến cho rằng chỉ cần lập một quy hoạch tổng thể duy nhất trên cơ sở hợp nhất nội dung Quy hoạch chung thành phố và Quy hoạch tỉnh. Một số ý kiến khác đề xuất vẫn lập riêng Quy hoạch tỉnh và Quy hoạch chung thành phố, đồng thời chỉnh sửa dự thảo Luật Quy hoạch (sửa đổi) để xác định rõ nội dung từng cấp quy hoạch, bảo đảm không chồng chéo, không gây vướng mắc trong thực hiện.
Về thẩm quyền phê duyệt, có ý kiến đề nghị giao Ủy ban nhân dân thành phố phê duyệt Quy hoạch chung thành phố để bảo đảm đồng bộ với dự án Luật Quy hoạch (sửa đổi), tránh xung đột, mâu thuẫn trong quá trình thực hiện. Một số ý kiến khác đề nghị giữ thẩm quyền của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Quy hoạch chung thành phố do vị trí, vai trò đặc biệt của đô thị trong phát triển kinh tế-xã hội vùng và cả nước.
Ủy ban Kinh tế và Tài chính cũng đề nghị tiếp tục hoàn thiện quy định về thẩm quyền phê duyệt, cơ quan thẩm định nhiệm vụ quy hoạch đô thị và nông thôn; bảo đảm phù hợp chủ trương phân cấp, phân quyền, ủy quyền mạnh mẽ cho địa phương; đồng thời rà soát quy định để nội dung từng loại, cấp độ quy hoạch chỉ bao gồm những yếu tố thực sự cần thiết và phù hợp với đặc thù quản lý.
