Theo Bộ Tài chính, thị trường chứng khoán Việt Nam đã có sự phát triển ấn tượng cả về chiều rộng và chiều sâu, đặc biệt là tốc độ tăng vốn hóa. Tuy nhiên, sau gần một thập niên áp dụng, Thông tư 197/2015/TT-BTC đã bộc lộ những điểm chưa đáp ứng được yêu cầu quản lý, giám sát, đặc biệt là về chứng chỉ hành nghề, tập huấn kiến thức, và số hóa chứng chỉ.
Công nhận chứng chỉ hành nghề tương đương và quốc tế
Hiện nay, quy định về chứng chỉ hành nghề tương đương đã hết hiệu lực. Trên thực tế, nhiều người hành nghề tại Việt Nam sở hữu các chứng chỉ quốc tế uy tín như CIIA, ACCA, CPA, CFA, hoặc đã được hành nghề chứng khoán hợp pháp ở nước ngoài. Dự thảo Thông tư đề xuất:
Công nhận chứng chỉ quốc tế như CIIA, CFA bậc II trở lên tương đương với các chứng chỉ chuyên môn về quản lý quỹ, tài sản, chứng khoán phái sinh.
Duy trì 07 chứng chỉ chuyên môn do Trung tâm Nghiên cứu khoa học và Đào tạo chứng khoán (Ủy ban Chứng khoán Nhà nước) tổ chức, đồng thời cho phép cơ sở đào tạo xây dựng giáo trình dựa trên chương trình đã được duyệt.
Quy định này nhằm thu hút nguồn nhân lực chất lượng cao và tạo thuận lợi cho người hành nghề tham gia thị trường chứng khoán Việt Nam.
Tập huấn cập nhật kiến thức cho người hành nghề
Theo Luật Chứng khoán, người hành nghề phải tham gia các khóa tập huấn về pháp luật chứng khoán, hệ thống giao dịch, và loại chứng khoán mới. Tuy nhiên, Thông tư 197/2015/TT-BTC chưa có hướng dẫn chi tiết về tổ chức các khóa tập huấn này.
Dự thảo Thông tư mới bổ sung các quy định cụ thể về tổ chức, quản lý và thực hiện tập huấn kiến thức cho người hành nghề chứng khoán, giúp họ cập nhật kiến thức, nâng cao năng lực, và đảm bảo hoạt động minh bạch, hiệu quả trên thị trường.
Chứng chỉ hành nghề chứng khoán điện tử
Với số lượng người hành nghề ngày càng tăng, dự thảo Thông tư đề xuất chuyển đổi chứng chỉ hành nghề (CCHN) từ bản giấy sang bản điện tử, nhằm tăng tốc độ khai thác và cung cấp thông tin, tiết kiệm thời gian và chi phí, Đảm bảo ổn định, minh bạch, và sẵn sàng cho các dịch vụ số, Thúc đẩy giải quyết thủ tục hành chính, tạo hệ sinh thái dịch vụ công thống nhất.
Cụ thể, dự thảo nêu rõ: Chứng chỉ giấy sẽ hết hiệu lực sau khi chuyển đổi sang bản điện tử.
Người được cấp chứng chỉ phải chuyển đổi trong vòng 1 năm kể từ khi UBCKNN ban hành hướng dẫn; quá 3 năm, chứng chỉ giấy chưa chuyển đổi sẽ bị thu hồi.
Chứng chỉ điện tử sẽ được quản lý trên hệ thống công nghệ thông tin của UBCKNN, là cơ sở để ghi nhận trạng thái hành nghề và giám sát người hành nghề theo quy định.
Ngoài ra, dự thảo cũng nêu rõ trách nhiệm của người hành nghề và tổ chức sử dụng khi triển khai chứng chỉ điện tử, bao gồm cập nhật thông tin, tuân thủ hướng dẫn của UBCKNN, đảm bảo vận hành hệ thống thông tin quản lý hiệu quả.
Tra cứu chứng chỉ hành nghề điện tử và minh bạch thị trường
Để bảo vệ quyền lợi của nhà đầu tư và doanh nghiệp, dự thảo Thông tư cho phép: Người hành nghề chứng khoán xuất trình trực tiếp chứng chỉ điện tử thông qua hệ thống quản lý của UBCKNN.
Cá nhân, tổ chức tra cứu trạng thái hành nghề chứng khoán trên hệ thống để tránh việc người không đủ điều kiện hành nghề cung cấp tư vấn hoặc khuyến nghị trái pháp luật.
Điều này sẽ góp phần nâng cao minh bạch và tin cậy trong giao dịch, tư vấn chứng khoán, đồng thời thúc đẩy quản lý, giám sát hiệu quả người hành nghề.
Thông tư dự kiến sẽ bao gồm 5 chương, 12 điều, quy định chi tiết về: Chứng chỉ chuyên môn và chứng chỉ tương đương, Chứng chỉ hành nghề chứng khoán điện tử, Tập huấn cập nhật kiến thức, Quyền và trách nhiệm của người hành nghề chứng khoán.
Bộ Tài chính hiện đang lấy ý kiến góp ý dự thảo Thông tư trên Cổng Thông tin điện tử của Bộ, trước khi ban hành chính thức.
