Phát biểu tại Lễ khai mạc, Nhà báo Nguyễn Đức Lợi – Phó Chủ tịch Thường trực Hội Nhà báo Việt Nam nhấn mạnh rằng thành quả mùa Thu năm 1945 không thể thiếu vai trò tiên phong của báo chí cách mạng, từ những tờ Thanh Niên, Lao Động, Cờ Giải phóng… cho đến các số báo in thạch, in sáp bí mật. Chính báo chí đã cổ vũ lòng yêu nước, hiệu triệu quần chúng đứng lên, góp phần trực tiếp vào thắng lợi của Cách mạng Tháng Tám.
Ông khẳng định di sản báo chí cách mạng không chỉ nằm trong những trang giấy đã ố vàng, mà còn là tinh thần dấn thân, phụng sự Tổ quốc và nhân dân, điều mà thế hệ trẻ cần tiếp nối hôm nay. Sự kiện trưng bày chuyên đề “Ký ức Ngày Độc lập và di sản cho Người Trẻ” là hoạt động giàu ý nghĩa, góp phần khơi dậy niềm tự hào, tri ân thế hệ đi trước và tiếp nối dòng chảy di sản báo chí cách mạng cho hôm nay và mai sau.
GS.TS Hoàng Anh Tuấn - Hiệu trưởng Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, Đại học Quốc gia Hà Nội khẳng định: “Trưng bày chuyên đề lần này không chỉ là dịp để ôn lại trang sử vàng tôn vinh những nhà báo cách mạng đi trước, mà còn là cơ hội để học sinh, sinh viên được tiếp cận lịch sử một cách trực quan, cảm nhận sâu sắc hơn giá trị của độc lập, tự do và trách nhiệm kế thừa di sản cha ông để lại”. Ông cho biết, trưng bày cũng gắn liền với dấu mốc 80 năm thành lập tiền thân của nhà trường (Đại học Văn khoa).
Trưng bày chuyên đề “Ký ức Ngày Độc lập và di sản cho Người Trẻ” nổi bật với khu vực check in và 10 pano lớn được thiết kế xuyên suốt. Trong đó, báo chí cách mạng từ buổi đầu do lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc sáng lập được thể hiện nổi bật với các tờ Le Paria, Thanh niên, Tranh Đấu, Lao Động, Cờ Vô sản,... được coi là "vũ khí sắc bén" trên mặt trận tư tưởng.
Không gian tiếp nối tái hiện khí thế cách mạng sục sôi qua các tờ báo Việt Nam Độc lập, Cứu Quốc, Tiên Phong, những lời hiệu triệu "Tiến lên!" dưới lá cờ Việt Minh; thông tin chiến lược "Nhật - Pháp bắn nhau và hành động của chúng ta"; cao trào Tổng khởi nghĩa tháng Tám; và thời khắc lịch sử nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa ra đời được đưa tin sôi nổi trên báo chí.
Trưng bày được thiết kế thành nhiều “góc ký ức”, tái hiện hành trình lịch sử qua báo chí bí mật, tranh cổ động, ảnh tư liệu, ký họa và hiện vật quý. Điểm nhấn là nghi thức đọc lại Tuyên ngôn Độc lập của Chủ tịch Hồ Chí Minh, đưa người tham dự trở về không khí Ba Đình lịch sử.
Khách tham quan còn có thể trải nghiệm công nghệ số như quét QR để xem mô hình 3D các công trình văn hóa, lịch sử, trải nghiệm thực tế ảo để “sống lại” khoảnh khắc Bác Hồ đọc Tuyên ngôn Độc lập, và nhận ấn phẩm đặc biệt “Ngày Nay A80” – phụ trương của Tạp chí Ngày Nay, với bộ sưu tập ảnh tư liệu quý về mùa Thu lịch sử 1945, được phục chế màu, kèm mã QR để thưởng thức lại thước phim ngày 2/9/1945.
Trong khuôn khổ sự kiện, Nhà trường cũng phát động cuộc thi ảnh “Tổ quốc trong tôi”, khuyến khích học sinh, sinh viên sáng tác về quê hương, mái trường và tinh thần độc lập tự do.
