Phát lộ dấu tích kiến trúc của các thời kỳ ở Hoàng thành Thăng Long

Tran Huy

Sáng 22-11, Trung tâm Bảo tồn Di sản Thăng Long - Hà Nội và Viện Khảo cổ học tổ chức Hội thảo khoa học “Báo cáo sơ bộ kết quả khai quật thăm dò Khu vực chính điện Kính Thiên năm 2022”.

Tham dự hội thảo có gần 100 đại biểu đại diện cho các cơ quan của Trung ương, Hà Nội, sở, ban ngành, nhà khoa học, góp ý kiến cho những nhận định bước đầu về tính chất, niên đại, quy mô, chức năng và giá trị của các di tích đã xuất lộ tại hố khai quật khu vực Chính điện Kính Thiên năm 2022.

Phát lộ dấu tích kiến trúc của các thời kỳ ở Hoàng thành Thăng Long
Phát lộ dấu tích kiến trúc của các thời kỳ ở Hoàng thành Thăng Long
Các hiện vật phát lộ tại hố khai quật khu vực Chính điện Kính Thiên.

Hố khai quật năm 2022 nằm ở khoảng giữa nền điện Kính Thiên và di tích Đoan Môn. Kết quả khai quật tiếp tục làm phát lộ dấu tích kiến trúc của các thời kỳ Lý, Trần, Lê sơ, Lê Trung hưng, Nguyễn.

Thời Lê sơ và Lê Trung hưng: Tiếp tục làm phát lộ dấu tích sân Đan Trì đường Ngự Đạo. Đặc biệt, các hố thám sát lần đầu tiên xuất lộ Ngự Đạo thời Lê sơ được lát bằng gạch vuông đỏ cỡ lớn, bên cạnh Ngự Đạo lại có thêm một lối đi phụ ở phía Đông bằng gạch lát nghiêng. Lối đi này cũng trùng khớp vào cửa phụ phía Đông của Đoan Môn; hố thám sát ở giữa lòng nhà xuất lộ hàng gạch bó 2 lớp chạy theo chiều Đông – Tây có khả năng là hàng gạch bó nền ngăn sân Đại Triều làm 2 cấp khác nhau.

Phát lộ dấu tích kiến trúc của các thời kỳ ở Hoàng thành Thăng Long
Quang cảnh hội thảo.
Phát lộ dấu tích kiến trúc của các thời kỳ ở Hoàng thành Thăng Long
Đại biểu tham quan khu vực khai quật.

Thời Lý và thời Trần: Các dấu tích kiến trúc thời Lý, Trần cũng tiếp tục được làm sáng tỏ hơn như: Dấu tích bức tường lớn chạy theo chiều Đông Tây với nhiều lần cải tạo mở rộng, bức tường này có thể bao quanh khu vực tương đối lớn và có nhiều kiến trúc quan trọng. Vì thế người xưa đã mở nhiều cống nước đi qua chân tường đổ vào đường nước lớn, đáy cống được làm bằng đá phiến có đục 2 lỗ vuông có thể được dùng để cài song sắt chống đột nhập. Ngoài ra còn có dấu tích móng cột kiến trúc còn nguyên chân tảng đá hoa sen, nền lát gạch vuông còn lại khá nguyên vẹn.

Bên cạnh các dấu tích kiến trúc, cuộc khai quật cũng thu được nhiều loại hình gạch, ngói, gốm men, gốm sành liên quan đến quá trình phát triển kiến trúc và đời sống Hoàng cung nơi đây.

Có thể thấy, với những phát hiện khảo cổ học quan trọng năm 2022, thế hệ ngày nay càng hiểu sâu sắc hơn về cấu trúc và phạm vi của khu vực chính điện Kính Thiên thời Lê. Mặt khác, sự thay đổi, chồng xếp vô cùng phức tạp của các dấu tích qua các thời kỳ lịch sử ở khu vực Trung tâm mang lại những nhận thức mới cũng như nhiều gợi ý mới cho nghiên cứu lâu dài, khoa học nhằm làm sáng rõ hơn giá trị nổi bật toàn cầu di sản theo khuyến nghị UNESCO.

Tin, ảnh: KHÁNH HUYỀN