Cứu cánh cho bệnh nhân hẹp van động mạch chủ phức tạp

Nguyễn Ánh Hiền
Hẹp van động mạch chủ là bệnh lý van tim nguy hiểm, đặc biệt phổ biến ở người cao tuổi với tỷ lệ biến chứng nặng nếu không điều trị kịp thời.

Tỷ lệ mắc bệnh tăng dần theo tuổi do sự thoái hóa của van động mạch chủ với các lá van vôi hóa nhiều. Trước đây, phẫu thuật tim hở là lựa chọn duy nhất nhưng tiềm ẩn nhiều rủi ro cho bệnh nhân có bệnh nền nặng.

Cứu cánh cho bệnh nhân hẹp van động mạch chủ phức tạp
Một ca can thiệp kỹ thuật thay van động mạch chủ qua đường ống thông tại Bệnh viện Bạch Mai.

Mới đây, Đơn vị Tim mạch Can thiệp, Viện Tim mạch (Bệnh viện Bạch Mai) đã tiếp nhận điều trị cho một bệnh nhân lớn tuổi, hẹp van động mạch chủ kèm theo nhiều bệnh lý nội khoa nặng khác. Qua thăm khám, van động mạch chủ của bệnh nhân có biến đổi bất thường về mặt giải phẫu so với người bình thường, chỉ có hai lá van, vôi hóa rất nhiều gây hẹp khít, cản trở lớn lưu thông dòng máu, dẫn đến hậu quả suy tim nặng. Đứng trước những thách thức đó, Viện Tim mạch đã xin ý kiến Ban giám đốc Bệnh viện để hội chẩn toàn viện nhằm tìm ra phương án tối ưu nhất, bảo đảm an toàn và lợi ích tối đa cho người bệnh. Sau khi thảo luận, Hội đồng chuyên môn quyết định tiến hành thay van động mạch chủ qua đường ống thông cho bệnh nhân. Sau can thiệp 1 giờ, người bệnh đã hồi tỉnh hoàn toàn, có thể ngồi dậy và ăn uống trở lại. Sau 8 giờ, bệnh nhân có thể đi lại nhẹ nhàng và sau 24 giờ đã trở về sinh hoạt bình thường. Đây là điều khó có thể xảy ra nếu tiến hành phẫu thuật tim hở với tuần hoàn ngoài cơ thể.

Sự ra đời của kỹ thuật thay van động mạch chủ qua đường ống thông (TAVI) đã trở thành bước đột phá, giúp giảm xâm lấn, rút ngắn thời gian hồi phục và mở ra cơ hội sống cho nhiều bệnh nhân nguy cơ cao. PGS, TS Nguyễn Thị Thu Hoài, Viện trưởng Viện Tim mạch cho biết: Hẹp van động mạch chủ là bệnh lý van tim phổ biến và Bệnh viện Bạch Mai là một trong những đơn vị dẫn đầu về triển khai thực hiện TAVI tại Việt Nam và khu vực ASEAN. Từ ca TAVI đầu tiên năm 2014 đến nay, Viện Tim mạch đã thực hiện thành công hơn 100 ca TAVI, bao gồm cả những trường hợp phức tạp như thay van trong van (TAVI-in-TAVI) và bệnh nhân có giải phẫu van bất thường. Năm 2025, Viện Tim mạch chính thức đưa TAVI vào thực hiện thường quy, đạt chuẩn chất lượng quốc tế với sự hợp tác của các chuyên gia hàng đầu từ Hiệp hội Tim mạch châu Âu (ESC) và Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ (AHA).

PGS, TS Đào Xuân Cơ, Giám đốc Bệnh viện Bạch Mai cho biết: “TAVI không chỉ là kỹ thuật can thiệp mà là cuộc hội tụ của trí tuệ đa ngành. Tại Bệnh viện Bạch Mai, với thế mạnh đa chuyên khoa, mỗi ca TAVI đều được thực hiện bởi kíp kỹ thuật: Tim mạch can thiệp, Gây mê hồi sức, Chẩn đoán hình ảnh (MSCT, siêu âm tim 4D), Hồi sức tích cực và Phẫu thuật tim mạch”. Thành công của ca TAVI này là minh chứng rõ nét cho vai trò quan trọng của mô hình phối hợp đa chuyên khoa trong điều trị bệnh lý tim mạch. Đối với những bệnh nhân lớn tuổi, có nhiều bệnh lý nền và nguy cơ phẫu thuật cao, phương pháp này không chỉ giúp cải thiện đáng kể tiên lượng sống mà còn rút ngắn thời gian hồi phục, giảm biến chứng và nâng cao chất lượng cuộc sống.